|
HET CITY-THEATER TE AMSTERDAM
Een rondgang door het gebouw
Men meldt ons uit Amsterdam:
Een jaar geleden werd het werk begonnen: oude huizen werden afgebroken, de bouwput werd gegraven, de palen, zonder welke geen woning in het oude Amsterdam bestaanbaar is, werden geheid, de eerste ijzeren balken, de eerste kap werd aangebracht, steeds meer en meer nadert het grootste bioscooptheater van Nederland zijn voltooiing. De teekenaar Van Duffelen volgde de evolutie uit den toren van Hisch’ modemagazijn en gisteren konden we de teekeningen der wordingsgeschiedenis, door hem vervaardigd, bewonderen in de hal van het nagenoeg voltooide City-theater, dat Dinsdag a.s. geopend zal worden met de film Episode, waarin Paula Wessely de hoofdrol vervult.
Het was nog een meedoogenloos gehamer en lawaai, dat de woorden van den heer J. ter Linden, directeur van het nieuwe theater, van tijd tot tijd onverstaanbaar maakte. Maar in een hoek van de groote, ronde zaal, die tegelijkertijd als foyer, wachthal en restaurant dienst zal doen, was het mogelijk een gesprek te voeren.
„Ik heb al zeven jaar geleden het plan gehad om op dezen grond een bioscooptheater te plaatsen,” zoo vertelde de heer Ter Linden aan de vertegenwoordigers der pers, die hier bijeengekomen waren. „Maar het kapitaal, dat noodig was, was te groot om gemakkelijk bijeengebracht te worden, zelfs niet in tijden van hoogconjunctuur. Ik kwam met het plan bij het City-concern in Den Haag, en de heer B. Wilton, president-commissaris van dit concern, heeft zijn eigen kapitaal voor mijn plan beschikbaar gesteld. Omstreeks anderhalf millioen is aan de uitvoering besteed, de rekening is nog niet afgesloten en U weet.... de bijrekeningen! Nietwaar meneer Wils?”
En Jan Wils, de architect, die in overleg met den Dusseldorpschen architect Oscar Rosendahl (die zeer veel ondervinding op het gebied van bioscoopbouw heeft) het City-theater heeft gebouwd, meesmuilt.
Hoe sober hebben de architecten dit gebouw gehouden: van verre reeds onderscheidt het zich met zijn effen, baksteenen gevel, slechts met de letters „City-Theater” onderbroken, afgesloten met een glazen toren, 45 m hoog, 10 m hooger dan het gebouw zelf.
Ook bij de versiering van het interieur is de uiterste eenvoud betracht, zonder in nuchterheid te ontaarden. In de hal heeft Sémey een paar wandschrilderingen aangebracht, in het midden van den zijwand zal zoo straks een lichtende fontein klateren.
De heer Weilers zal het restaurant exploiteeren op de wijze der Cafetaria’s de Bock, waarvan hij eveneens de leider is. Dit restaurant zal ook toegankelijk zijn voor hen, die de bioscoopvoorstelling niet bijwonen.
In de zaal werden we ontvangen met orgelmuziek. In deze groote ruimte zullen straks 1800 toeschouwers in loges, op balcon, in het parterre plaats vinden. Om deze enorme ruimte (de oppervlakte van de zaal bedraagt 1000 m2) te ventileeren en te verwarmen, zijn in de kelders zeven groote machines opgesteld, die de lucht wegzuigen door 40 roosters, in den vloer van de zaal aangebracht en ze, na reiniging, weer terugvoeren. Het geheele gebouw wordt op deze wijze geventileerd en verwarmd.
De fauteuil zijn op alle rangen dezelfde, de firma Pander verzorgde de betimmering en stoffeering.
De prijzen varieeren overdag van 30 tot 90 cent, des avonds van 40 cent tot f1.25 per plaats.
Het ligt in de bedoeling van de directie, de heeren Ter Linde en E. Alter, om op Zondagmorgen in samenwerking met goede musici concerten ter organiseeren: een uitstekend orgel, dat Dinsdagavond bij de opening door den Engelschen organist Reginald Foort zal worden bespeeld, zal hierbij goede diensten bewijzen.
Bovendien is het tooneel zóó ingericht (het is 14 m breed, 9 m hoog en 10 m diep), dat er gelegenheid zal zijn om het te gebruiken voor revues, opera’s, tooneel. Intusschen zal voorloopig geen variétéprogramma worden ingelascht tusschen de filmvertooning.
Nog zij vermeld, dat ook in de zaal Semey proeven van zijn kunst geeft: aan weerszijden van het tooneel zijn bas-reliefs aangebracht, gouden lijnen op zwart fond, welke licht en geluid symboliseeren.
In de brandvrije cabine, die, evenals het geheele gebouw, als een model voor de Amsterdamsche brandweer kan gelden (in twee minuten kan ’t ontruimd zijn, dank zij de breede trappen gangen en nooduitgangen) zijn een drietal projectieapparaten opgesteld, waarvan er gedurende de voorstelling in het algemeen steeds twee afwisselend dienst doen. Met deze projectiemachines is een Klangfilm-geluidsfilminstallatie gecombineerd, type Europa II, die voor het weergeven van het bij den film behoorende geluid dient. De samenstelling van deze voor Nederland grootste Klangfilm-installatie is zeer overzichtelijk en daardoor gemakkelijk te bedienen. De beide hoofdversterkers van deze installatie zijn elk voorzien van een zeer ingenieuze meetinrichting. Met behulp van een specialen testfilm kan de geheele installatie te allen tijde in enkele seconden zeer nauwkeurig worden doorgemeten. De uitkomsten van deze meting kunnen dan vergeleken worden met die, welke bij de inbedrijfstelling der installatie als norm zijn gesteld. Zij geven derhalve onmiddellijk aan, of de kwaliteit van de installatie nog op peil is. Naast de hierboven beschreven geluidsfilminstallatie bevindt zich in dezelfde cabine tevens een geheel afzonderlijke versterkerinstallatie voor het weergeven van muziek in de groote foyer en de galerijen. Ook kunnen hiermede mededeelingen worden gedaan aan het publiek; personen worden opgeroepen voor de telefoon, doctoren voor hun patiënten, enz. Hiertoe is in deze ruimten een aantal luidsprekers opgesteld.
Ten slotte zij nog vermeld, dat in hetzelfde gebouw nog een filmshowroom wordt ingericht. In de projectiecabine hiervan zal eveneens een Klangfilm-installatie worden geplaatst, doch natuurlijk van een veel kleiner type. De levering en de montage der bovengenoemde geluidsfilminstallaties voor de groote zaal en voor de showroom en van de luidsprekerinstallatie voor de foyer en de galerij werden uitgevoerd door de Nederlandsche Siemens-Mij N. V. te ’s-Gravenhage. Als bijzonderheid kan nog worden vermeld, dat door deze firma van te voren berekeningen zijn gemaakt met het oog op de gewenschte acoustiek van de groote zaal, waarna mede in overleg met de architecten, de heeren Jan Wils en O. Rosendahl, door de directie de noodige voorzieningen zijn getroffen om een acoustiek te verkrijgen, die zoowel voor het gesproken woord, als voor de muziek, zoo gunstig mogelijk is.
Een rijwielstalling voor 500 rijwielen onder het gebouw, ruime, gemakkelijk-bereikbare vestiaires, completeeren dit nieuwste, grootste en zeer aanstrekkelijke bioscooptheater, dat zal medewerken om Leidschestraat en omgeving van zijn betrekkelijk isolement te verlossen.
|
