Het Volk/Jaargang 40/Nummer 15757/Avondblad/Bibliotheek van leem

‘Bibliotheek van … leem’ door een anonieme schrijver

Afkomstig uit Het Volk, zaterdag 29 april 1939, Avondblad, p. 22. Publiek domein.

[ 22 ]

Bibliotheek van ... leem

Bibliotheken zijn geen uitvindingen van onze tijd. Al tientallen eeuwen geleden bestonden ze, en het waren geen kleintjes, al was toen de boekdrukkunst nog niet uitgevonden. In plaats van gedrukte boeken en documenten, bevatten de bibliotheken der Oudheid met de hand beschreven papyrus- en perkamenten rollen.
De oudste ons bekende bibliotheek bevatte zelfs nog niet eens dergelijke papyrus- of perkamenten rollen, doch bestond uit... leitjes van leem. Die dateert dan ook al van meer dan zes eeuwen vóór Christus en werd aangelegd op last van Assoerbanipal, die van 668 tot 626 vóór onze jaartelling over het toenmaals machtige rijk van Ninive in Mesopotamië regeerde.
Zelfs moesten zijn bibliotheek-ambtenaren een catalogus samenstellen. Bij de opgravingen op de plek, waar 25 eeuwen geleden het keizerlijk paleis van Ninive verrees, heeft men een aantal dezer lemen „boeken” teruggevonden.
Een andere vermaarde bibliotheek werd in 283 vóór Christus te Alexandrië aan de monding van de Nijl gesticht door den pharao Ptolemaeus Soter. Met hele scheepsladingen vol werden de rollen perkament naar Egypte vervoerd en zo bevatte deze oud-Egyptische bibliotheek tenslotte de gehele Griekse literatuur. Deze boekerij bestond 236 jaar, tot zij in 47 vóór Christus vernield werd.
Er kwam evenwel een nieuwe, nog geweldiger bibliotheek voor in de plaats. Zij werd op last van den Romeinsen veldheer Antonius gesticht en bevatte weldra 200.000 papyrus- en perkamentrollen. Honderden jaren lang was deze nieuwe bibliotheek van Alexandrië in alle landen rond de Middellandse Zee beroemd. De geleerden trokken er heen, om er hun studies voort te zetten. Na vier eeuwen gebloeid te hebben, werd echter ook deze bibliotheek in 351 na Christus ten dele verwoest, waarna ongeveer drie eeuwen later, in 641, de Arabieren het nog in stand gebleven deel vernietigden.