Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Memoria

Uit Wikisource
Genius. Geest Me­mo­ria. Ge­heugh­nis­se, Ge­dacht­nis­se’ door Ce­sa­re Ri­pa Me­mo­rie. Ge­heugh­nis­se
Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 139. Publiek domein.
[ 139 ]

Memoria. Geheughniſſe, Gedachtniſſe.

EEn Vrouwe van middelbaer Ouder, hebbende op ’t hoofd een bagge of een kofferken vol juweelen, in ’t ſwart gekleet, treckende mette twee eerſte vingers van de rechter hand aen ’t lelleken van ’t rechter oor, en mette ſlincke hand, houtſe een ſwarte hond.
Van middelbaer Ouder iſſe geſtelt, om dat Ariſtoteles ſeght, dat de Menſchen in ’t beſte van haer leven van beter en vaſter memorie zijn, als in d’Ouderdom, en dat door de vergetenheyt, om dat de kindſcheyt ſulx noch niet heeft geleert.
Het cierſel op ’t hoofd bediet, dat de Memorie een ſeer getrouwe opſluytſter en bewaertſter is van alle dingen, die onſe ſinnen door de fantaſyen of invallen werden vertoont: en daerom iſſe genaemt een kiſte van Wetenſchap, en van de ſchatten der ziele.
Met ſwart iſſe gekleet, om dat deſe verwe vaſtigheyt bediet, waer van voor is geſproken: Weſende dit de memorie eygen, datſe vaſt hout ’t geene den ſinnen is vertoont en ingebeelt.
Zy treckt aen ’t lelleken van haer oor, tot vergelijckinge van ’t geene Plinius ſeyt, in ’t diepſte van ’t oor is de plaetſe van de Memorie, ’t welck wy te kennen geven, als men daer aen roert, gelijck Virgilius mede getuyght.
De ſwarte Hond is om dieſelve reeden als ’t ſwarte kleed: om dat de Hond een Dier is van een groote Memorie en onthout, gelijck wy door de daeglijxſe eervaringe ſien, want als hy in onbekende wegen gebracht wort, en verre van huys is om weder te keeren, jae waer hy is, ſoo ſal hy ſonder eenigh beraet, den wegh van waer hy is gekomen, wederom in ſlaen. Daerom wordt geſeght, dat wanneer Vlyſſes naer ’t verloop van twintigh Iaren wederom in ſijn Vaderland keerde, dat een Hond, dieder in ſijn vertreck, van hem gelaeten was, hem allereerſt kende, en alle vriendſchap bewees. Waer over oock Socrates by Plato, in ſijne Phœdro ſwoer, by eenen Hond, als dat Phœdrus had van buyten geleert, de geheele Oratie of Vertoogh, die Liſias hadde gemaeckt.