Merian - Metamorphosis (1705)/40
| ← 39. Onbekende plant | Metamorphosis insectorum Surinamensium. Ofte Verandering der Surinaamsche insecten. (1705) door Maria Sibylla Merian | 41. Battattes → |
| Uitgegeven in Amsterdam door Gerard Valk. |
40 VERANDERING DER SURINAAMSCHE INSECTEN.
DE XL. AFBEELDING.
DEze Boomen waar van ik hier een tak voorstel is tweederlei, de eene vruchtbaar de andere onvruchtbaar, deze laaste zoort brengt alleen bloeisels voort, die zeer cierlyk van aanzien zyn, word het Mannetje genaamt, en hangt altyt vol bloemtrossen; deze die ik hier vertoone is het Wyfken, die brengt uit de stam kleine witte bloeisels, uit welke de vrucht komt, de vruchte zyn zeer ongelyk, de eene ovaal, d'ander rond, groote en kleine, als men daar in snyd vloeit een witte melk daar uit, is van binnen vol swarte zaaden, sy hebben een aangenaamen smaak, en smelten in de mond, wanneer sy ryp zyn, zyn sy geel, wanneer ze half ryp zyn en gekookt, smaaken sy als de beste raapen, men kookt ze ook alleen in water, die dan gesneeden gegeeten werden, den stam is week als een koolstronk, hol van binnen, word gebruikt tot geuten op de daaken om het regen water te vangen, hy wast in korten hoog op, recht van stam en cierlyk aan te zien, maar vergaat ook ras, de bladen wassen boven op uit de stam, sig vertoonende als een kroone, zeer cierlyk uitgebreit, en word daar in het land Papay-boom genaamt.
Op den top van deze hoogen boomen, vond ik veel witte Rupsen, en alzo hy hoog en hol is, is hy niet te beklimmen ik liet hem dan afhouwen, om de Rupsen te krygen, ik spysde haar met de bladen dezes Booms, tot den 10. Juny 1700. wanneer sy sig insponnen, wierden tot leververwige Poppetjes, als op den steel der vrucht te zien is, den derden July kwamen zulke Uilkens daar uit, als op de vrucht een zittende te zien is.
Noch vond ik op den top dezes Booms geelen Rupsen met leververwige streepen, die ik met deze bladen onderhouden heb, die den 6. April vast gemaakt en in Poppetjes verandert zyn, uit welke den 20. April zulke witte Cappellen voortkwamen, als boven een vliegende vertoond word.
Deze twee boomen Manneke en Wijfke werden zeer schoon afgebeeld en beschreeven in het eerste deel van den hortus Malabaricus; veel zyn de naa- van deze boomen, die alle in myn flora Malabarica onder de naamen van Pepo arborescens & Papaja orientalis Columnæ, en Pepo arborescens mas seu sterilis Paradisi Bat. Prodrom: te vinden zyn.