Nieuwe Tijdinghen/1620/De Rom. Keys. Majesteyt Ferdinandi II. Monotorial Mandaten
| De Rom. Keys. Majesteyt Ferdinandi II. Monotorial Mandaten, Aen de Cheur Pfaltz, Nopende de quitteringhe ende Ruyminghe vant’ Coninck-rijck Bohemen, mette Gheincorporeerde Landen. […] door Ferdinandus II
[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Z, [ca. 3 juni] 1620 |
De Rom. Keys. Majesteyt
FERDINANDI II.
Monotorial Mandaten,
Als oock aen allen de Rijckx-Vorsten, Staten, ende Ghelidt-maten, vant’ Heylighe Roomsche Rijck, etc.
Van ghelijcken oock
T’Hantwerpen, By Abraham Verhoeven, inde gulde Sonne 1620. Met Gratie ende Priuilegie.Z.
_vignet.jpg)
Als oock aen Allen de Rijckx-Vorſten, Staten ende Ghelidt-maten, van t’Heylighe Roomſche Rijck, &c.
VVy Ferdinandus de tvveede,
By der Gratien Godts, ghecoren Roomschen Keyser, t’allen tijden vermeerder des Rijckx, In Germanien, Hongarijen, Bohemen, Dalmatien, Croatien, ende Schlavonien Coninck, etc. Eertz-Hertoch van Borgondien, Steyr, Karnten, Crain, ende Wurtenberch, Grave van Tyrol, etc. Ontbieden ende voeghen den Hooch-gebornen Frederich Pfaltz-Grave by Rhijn Cheur-Vorst. Hier mede te vernemen, Naerdemael, eenen yeghelijcken kennelijck is, in wat voeghen ende maten wy inden Jaere 1619. lestleden op den dach vanden Heylighen Augustijn, wesende [ 4 ]den 28. Augusti in onse ende des Heylighen Roomschen Rijcke Stadt Franckfort, door schickinghe vanden Almachtighen Godt, ende by Kiesinghe vande Cheur-Vorsten des Heylighen Roomschen Rijcke, (waer beneffens oock hy de Pfaltz-Grave, als mede Cheur-Vorst door zijne ghevolmachtichede Ambassadeurs ghecompareert is, ende naer den ghewoonlijcken dieren Eedt, allen t’ghene heeft helpen volbenghen dat de Gulde Bulle ende het oudt ghebruyck, ende het herkommens mede benght.) Een ghemeyne keuse, tot eenen Roomschen Coninck ende toecomenden Keyser te verheffen, Ordentlijck ende Rechtveersdichlijck ghekosen, als oock op den ix. Septembris daer naer, met behoorlijcke ende ghewoonlijcke Solemniteyten ghecroont zijn. Waeromme so en hebben wy anders niet verhoopt ghehadt, dan dat de voorschreuen Pfaltz-Graeff hem soude ghevoecht hebben, gelijck allen de andere Ceur-Vorsten, ende des H. Roomschen Rijckx Pileren, die ons mede hebben helpen Croonen, als hunnen Regerenden Roomschen Keyser ende Ouer-hooft, niet minder als de selve Cheur-Vorsten, in ghetrouwicheydt ende ghehoorsaemheydt en soude verthoont hebben, op dat int Heylighe Rijck, ons Vaderlant der Duytscher Natie, als oock alle desselfs goetgunstighe Vrienden ende verwanten, Cheur ende Vorsten, Landen, in ruste, Vrede ende eendrachticheyt mochte wederomme ghebrocht worden, Als namentlijcken de Rebelleringhe die begonst is eerst in ons Coninck-rijck van Bohemen, inden Jaere 1618, by tijden van onsen seer Lieuen ende beminden Neve en Vadere den Keyser Matthias Hooch-loffelijcker memorie, ende daer naer oock inde andere Gheincorporeerde Landen, dat seluighe Rebellie wederomme mochte ghestilt, gheblust, ende de Landen in rusten mochten ghebrocht worden. Tot welcken eynde, (soo hebben wy) naer de aflijvicheyt van Hoochloffelijcker memorie, onses Heeren Neve ende Vaders de Keyser ende Coninck Matthias, etc. Gherechtighen, Succederenden [ 5 ]ghecroonde Coninck ende Cheur-Vorst van Bohemen, (de voorschreuen Boheemsche onruste, aende verghaderde loffelijcker Cheur-Vorsten, als oock daer beneffens den voorschreuen Cheur-Vorst Pfaltz, op hun behoorlijck versoeck ende begheerte tot nederlegginghe, ende verghelijckinghe vande voorghenoemde Troubelen, gheheelijcken in handen ghesteldt ende betrout. Soo hebben nochtans die Rebellen van Bohemen met hunnen aenhanck, ende de andere Gheincorporeerde Landen, ghelijck ten seluen tijde, als wanneer, onsen Keyserlicken ende Conincklijcken Keusdach, ende Crooninghe, tot Franckfort geschiede, heel vermetentlijcken, ende verghetende alle de behoorlijcke plicht Eedt, Crooninghe, ende Landthuldinghe aen ons gedaen, hebbende sulckx alles by hunne opene Ghedruckte Placcaten voor onweerdich ende Nul vercleert, ende den voorgenoemden Cheur-Vorst Pfaltz voor haeren Coninck ghekosen. De welcke onbehoorlijcke Keuse ende Crooninge hy niet alleenlijck gheaccepteert heeft ende hem daer mede oock vande voorschreuen Rebelleringhe deelachtich ghemaeckt, maer heeft hem corts daer naer int voorscheuen ons Coninck-rijck persoonlijcken begheuen, ende hem aldaer teghens alle Keyserlijcke ende Conincklijcke Rechten Gulde Bullen, ende Pivilegien van ons Coninck-rijck van Bohemen, tot eenen Coninck Croonen laeten, waer toe hy ter Werelt gheen pretentie en is hebbende, ende soect alsoo ons Koninck-rijck van Bohemen met de andere Geincorporeerde Landen, vermetentlijcken ende teghen alle Recht, Reden, ende ghemeynen Landt-Vreden met gewapender handt aen hem te behouden, ende daer naer hem vervoordert, vande Ondersaten ons voorschreuen Konincrijckx ende Gheincorporeerde Landen de Huldinghe ende Eedt af te nemen, de welcke ons van Godt ende van Konincklijcken Bloedts, ende allen Rechten weghen, als oock wt krachte van onse voorghaende Krooninghe ende Huldinghe, Eyghendomlijck toebehoorende zijn. [ 6 ]
Ende om de selue Kroone te ontweldighen, Soo heeft hy Pfaltz-Grave hem teghens ons, met machte van Oorloghe soo verre verthoondt. Soo dat wy teghens den voorschreuen Pfaltz-Grave Cheur-Vorst ghenoechsaeme oorsaecke hebben, ouermidts dese openbare Rebellie, ende ontschaeckinghe van onse Erf-Landen, als wesende des Heylighen Roomschen Rijckx, voorneme Leen-koninckrijck ende Cheur-Vorstendom, mette Executie daer toe staende, achtervolghende des Rijckx Conſtitutie voorts te varen ende te Procederen sonder langher Dillay, hem midts desen Brieff waerschouwende, den voorschreuen Pfaltz-Grave Cheur-Vorst, neffens alle andere Rijckx-Vorsten, Staten ende eenen yeghelijcken, door desen, als aock by andere voorghaende Placcaten, soo wel by Hoochloffelijcker ghedachtenisse, Onsen seer Lieuen Neve ende Vadere de Keyser Matthias, ende daer naer by ons vernieuwde Placcaten, ende Patenten ghenoechsaem is ghewaerschout worden, ghelijck van Oudts int Rijck ghewoonlijcken is gheweest te doene. Soo hebben wy nochtans tot allen ouerschodt voort aenghesien noch desen te laeten wt ghaen, vermanen ende bevelen hier mede hem Pfaltz-Grave Cheur-Vorst, wt Roomsche Keyserlijcke Mayesteyts macht, ende volcomentheydt, wel Ernstelijcken, dat hy op de Pene van voorgaender Declaratie, Executie, ende alsulcken Penen ende straffingen als inde voorgheschreuen Rijckx Ordonnantien gheschreuen staen het voorschreuen onses Coninck-Rijckx van Bohemen, ende alle andere onse Gheincorporeerde Landen, binnen den tijdt van dato aen, tot op den eersten Junij naestcomende, te verlaten, ende affstandt te doene sonder eenighe Faute oft langher Dillay, het welcke wy van hem naer Recht, ende ghehoorsaemheyt verwachten te gheschieden.
Maer indien daer eenighe weygheringhe volcht (d’welc wy niet en verhopen) ten ghestelden tijde oft termijn, soo en sal achtervolghende des Rijckx Constitutie met Exescutie [ 7 ]niet langher vertoeft worden. Ende gelijckerwijs dit Placcaet ende Mandaet, in eenen gheslotenen Brieff aenden voorghenoemden Pfaltz Cheur-Vorst, tot waerschouwinghe ghesonden, ende hebbent oock opentlijcken laeten in Druck verveerdighen op dattet door niemant en soude verborghen wesen. Want dit is alsoo onsen wtersten wille ende Ernst. Ghegheuen in onse Stadt Weenen den 30. Appril Anno 1620. Onses Rijckx. Den Roomschen int eerste. Des Hongherschen int tweede. Ende des Boheemsche int derde Jaer.
De Priuilegie van onſe Ghenadige Princen.
ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt int’ Iaer ons Heeren ſeſthienhondert ende vijf, Onderteeckent I. de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck drucker binnen Antwerpen, te mogen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheydt, alle de Nieuvve Tydinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Treues ſulckx niet te paſſe en compt, Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, wederom op een nieuwe toeghelaten te mogen Drucken, ſnijden, ende te veroopen alle de Victorien, Belegeringen, innemen van ſteden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Moravien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck ghelegen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck-druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eenigerhande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA.I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.