Naar inhoud springen

Pagina:Aard en doel van het internationaal privaatrecht (Hamaker 1878).djvu/10

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

8

worden. Zijn zij er de oorzaak van, dan bepalen zij ook de taak, die de rechtsinstelling te vervullen heeft. Ieder, wien het te doen is om het juiste begrip van haar praktisch belang, zal daarom beginnen moeten met zich de feitelijke omstandigheden voor de oogen te brengen, die haar noodzakelijk maakten.
Volgen wij voor het internationaal privaatrecht deze methode. De naam zelf zegt ons, waarheen we de oogen te richten hebben. De aanwijzing, die hij ons geeft, volgende zien we de aarde bewoond niet door één volk, maar door een groot aantal rassen, volkeren en stammen, verschillend door het gebied, dat zij beheerschen, door de taal, die zij spreken, door de instellingen, waaronder zij leven. We zien die volkeren ieder in het bezit van een eigen regeering, oppermachtig binnen hnar territoor, zonder gezag daarbuiten. We zien ze souvereine staten vormen, iedere staat met zijn eigen grondgebied, zijn eigen onderdanen, zijn eigen organen èn voor de vaststelling èn voor de toepassing der rechtsregelen, die er gelden zullen.
We zien tusschen de leden der verschillende volkeren onderling een steeds toenemend verkeer plaats hebben, en den éénen staat zijn grondgebied openstellen voor de onderdanen van den anderen.
En dit alles ziende hebben de factoren van het internationaal privaatrecht voor oogen. Laat ons kortelijks nagaan, hoe uit hunne samenwerking dit recht ontstaat.
Op tweeërlei eigenaardigheid der souvereine staten hebben we daartoe vooral te letten.
In de eerste plaats op deze, dat iedere staat zijne eigene onderdanen heeft. Voor elken staat zijn er menschen, die hij als meer bepaaldelijk tot zich behoorende beschouwt; aan wie hij bijzondere rechten toekent en verplichtingen oplegt; wier belangen hij bij de vaststelling zijner wetten, bij de inrichting van zijne huishouding vooral op ’t oog heeft. Zij zijn het die hem de stoffelijke middelen verschaffen tot zijne instandhouding vereischt. Hunne verplichting is het, hem tegen buitenlandsche vijanden te verdedigen. Het recht, dat in den staat geldt en gehandhaafd wordt, is òf onmiddelijk door hen tot stand gebracht, òf ontleent toch