Naar inhoud springen

Pagina:Album der Natuur 1854 en 1855.djvu/696

Uit Wikisource
Deze pagina is gevalideerd

— 286 —

eene kleurverandering in de planten kan te voorschijn roepen, waarom bestaan er dan nog zekere vraagstukken, waaraan hij zijne krachten vergeefs beproeft en gedurig het hoofd stoot? Waarom is de blaauwe Dahlia, in spijt van de schatten die voor haar zijn uitgeloofd, nog niet verschenen? Zoo aanstonds toonden wij het verheven standpunt van den mensch aan, waar hij de natuur weet te idealiseren; hier moeten wij onze kleinheid, onze onmagt erkennen en de smartelijke getuigenis afleggen, dat onze wetenschap en ons vernuft grenzen hebben.

Wij zullen het niet wagen, de mogelijkheid van het ontstaan eener blaauwe Dahlia tegen te spreken; maar er zijn zekere gronden, die, hoewel onvast, het gevoelen steunen, dat de Dahlia's gezworen vijandinnen van het blaauw zijn. Wanneer wij de natuur naauwlettend gadeslaan, zien wij dan niet ook bij andere plantengeslachten en soorten hetzelfde verschijnsel? Zijn de Ranonkels, de Camellias, de Rozen, Pelargoniums, Papavers, Cactussen het niet met de Dahlia's eens in hare antipathie? En kennen wij daarentegen niet vele andere planten, die de blaauwe kleur bezitten en geen geel in hare bloemen toelaten? De Campanula's en de Anemone coronaria zijn hiervan voorbeelden. Deze vijandschap tusschen blaauw en geel in de bloemen, waarbij het rood vaak als verzoenende mogendheid tusschen beiden treedt, heeft aanleiding gegeven, dat men de kleuren der bloemen in twee afdeelingen of reeksen gescheiden heeft; de eene, aan wier hoofd het geel staat, heette men xanthische reeks (van ξανθὀς, geel) de andere, die aan het blaauw toebehoorde, de cyanische reeks (van κυανος, blaauw). De beide reeksen stonden dan aldus tegenover elkander:

Groen.
Xantische reeks Cyanische reeks.
Groengeel Blaauwgroen.
Geel Blaauw.
Oranje geel Violet blaauw
Oranje Violet.
Oranjerood Violetrood.
Rood.