als het onderhavige gaat het gelukkig anders. Zij verschillen van vuurpijlen alleen daarin, dat de belangstellenden het niet in hunne magt hebben om ze, als gene, altijd in het donker te doen opgaan. Toch worden zij door velen, wien het schemert, voor een poos nagestaard, bewonderd zelfs door sommigen; maar de balletjes die zij uitwerpen, worden zeer spoedig onzigtbaar en vallen onbemerkt neder in het slijk der vergetelheid. Zij, die het luidst hebben gejuicht bij het stijgen van die vuurverschijnselen, verwonderen zich eerst, dat zoo velen in hunne omgeving een bedachtzaam stilzwijgen bewaren; dan trekken zij zich terug, bewerende dat zij maar even den mond hadden geopend; en zoodra zij bemerken dat men in het algemeen al dien glans toch maar blijft houden voor een bedriegelijk schijntje, hebben zij "dadelijk wel gezien, dat het niets te beteekenen had." Ziedaar de geschiedenis van alle dolzinnige pogingen om de kennis van behoedzaam nagevorschte en veelzijdig toegelichte feiten uit de natuurkunde te verduisteren, van den strijd van göthe tegen newton, van von drieberg en budel tegen torricelli, van schöpfer tegen galilei.
Aangaande het tweede onderwerp, in deze vragen vermeld, kunnen wij meer bepaalde berigten mededeelen. De banvloek der katholieke kerk tegen galilei en zijne leer is, zoo niet plegtig herroepen, dan toch krachteloos gemaakt. De uitvoerigste en naar het ons toeschijnt naauwkeurigste berigten daaromtrent, van een ooggetuige afkomstig, hebben wij gevonden in een aanhangsel tot eene redevoering van den voorzitter van de koninklijke akademie der wetenschappen in Beijeren, von thiersch, door hem op 28 November 1855 gehouden en later door die akademie uitgegeven. De zaak schijnt ons belangrijk genoeg om deze berigten hier, bijna onverkort, over te nemen.
Zooals men weet werd het werk van galilei: Dialogo sopra i due sistemi del mondo Tolemaico e Copernicano, hoewel het voor zijne verschijning te Florence in 1632 door de censuur niet afgekeurd was, reeds in het volgende jaar veroordeeld, en hij gedwongen, om de voornaamste der daarin bevatte leerstellingen, die van het wentelen der aarde om de zon, plegtiglijk te herroepen. Niet vele jaren daarna werd het evenwel veroorloofd of althans geduld, dat
