Naar inhoud springen

Pagina:Album der Natuur 1858 en 1859.djvu/343

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 

DE WARE GESCHIEDENIS VAN GALVANI'S ONTDEKKING.

 

 

Er zijn aangaande de wijze, waarop galvani tot de ontdekking gekomen is, die zijnen naam onsterfelijk heeft gemaakt, zooveel verschillende lezingen, de eene al meer opgesierd en verwrongen dan de andere, in omloop, dat wij ons durven vleijen geen geheel overbodig werk te verrigten, wanneer wij hier eene korte schets geven van hetgeen men dienaangaande met zekerheid weet.

Op zekeren dag in het jaar 1780 was galvani in zijn laboratorium te Bologna bezig met proefnemingen over de werking van verschillende prikkels op de zenuwen van kikvorschen. Reeds sedert acht jaren was dit een onderwerp zijner nasporingen geweest, maar wat hij tot dien tijd nooit had waargenomen, geschiedde nu. Zoodra een zijner helpers de zenuwen van een op de bekende wijze toebereid kikvorsch-praeparaat met het lemmet van een ontleedmes aanraakte, zag men daarin eene heftige zamentrekking der spieren ontstaan. Op een aanmerkelijken afstand daarvan, maar op dezelfde tafel, werden proeven met eene elektriseermachine genomen, een der aanwezigen merkte op, dat dit verschijnsel alleen dan plaats greep, wanneer te gelijkertijd een vonk uit den conductor van dit werktuig werd getrokken; en zoo erkende galvani den elektrischen oorsprong daarvan. Dit bragt hem, zes jaren daarna, in September 1786, toen hij op zijn terras een dergelijk praeparaat aan de werking der atmospherische elektriciteit wilde blootstellen, tot de eerste waarneming van het ontstaan van elektriciteit door de aanraking van twee verschillende metalen.

Het aanwezen van een of meer kikvorsch-praeparaten in galvani's laboratorium, kon zeker alleen verwondering wekken of verklaring behoeven, toen men nog niet wist, wat in 1839 uit en naar aanleiding van de door aldini aan de akademie te Bologna nagelaten handschriften van galvani is bekend geworden, dat deze zich reeds zooveel