Pagina:Album der Natuur 1858 en 1859.djvu/796

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
268
ALEXANDER VON HUMBOLDT.

Intusschen had humboldt reeds in 1809 een aanvang gemaakt om de resultaten zijner natuur-onderzoekingen op zijne reizen in het licht te geven. Van dit kolossale reiswerk verschenen van 1808—1825 ééne grootere en ééne kleinere uitgave: de grootere uitgave in 3 banden in folio en 12 in quarto, benevens een atlas en verzameling van schilderachtige landschappen; de andere in 23 deelen in octavo. Van het eigenlijke reisverhaal, in 4 quarto banden, werd eene Hoogduitsche omwerking in 6 octavo banden te Stuttgart, 1825—1832, uitgegeven.

Welk een verbazenden omvang dit kolossale werk heeft, kan men reeds opmaken uit den langen tijd, dien de voltooijing daarvan heeft gevorderd, in weerwil van de medewerking van vele beroemde geleerden, die hem daarbij hulpvaardig bijstonden. Een exemplaar van de foliouitgave van dit reusachtig werk, kostte reeds in het jaar 1844, toen nog verscheidene afleveringen ontbraken, welke later verschenen zijn, over de 10000 franken, derhalve tweemaal zoo veel, als het bekende werk: Description de L'Egypte, waartoe de Fransche regering drie millioen franken moest voorschieten. Hoe verbazend hoog de kosten van dit reiswerk moesten komen, kan men reeds daaruit opmaken, dat drukloon, papier en meer dan 1400 koperen platen in folio meer dan 840,000 franken gekost hebben. Het is dus niet te verwonderen, dat deze groote onderneming niet door het debiet, maar door aanzienlijke geldelijke opofferingen van humboldt zelven gedekt moest worden.

Behalve dit groote werk gaf hij na zijne terugkomst in Europa nog de navolgende werken uit: Ansichten der Natur, Stuttgart, 1808; 3 uitg. 1849, 2 dl.; Essai sur la géographie des plantes et tableau physique des régions équinoctiales, Paris 1805; in 't hoogduitsch, Stuttgart 1807; De distributione geographica plantarum secundum coeli temperiem et altitudinem montium prolegomena, Parisiis 1817, in 't hoogduitsch Breslau 1831; Essai géognostique sur le gisement des roches dans les deux hemisphères, Strasburg 1823—1826; Essai politique sur l'île de Cuba, Paris 1827, 2 t.

Kort nadat humboldt zich te Berlijn gevestigd had, opende hij daar, den 3 November 1827, openlijke voorlezingen over den kosmos