DE APOSTOLISCHE REIS" VAN HENDRIK PETER SCHOLTE 515 Zoo met Kohlbrügge, met Van Velzen, met De Cock, met heel den kring der Afgescheidenen tot hij eindelijk in Amerika, in Pella, na veel verdriet van de zijde dergenen voor wie hij zooveel had gedaan en zich had getroost, na diepe krenkingen, met weinigen alleen kwam te staan. Scholte mag geen tragische figuur worden genoemd, hoewel er veel tragiek was vooral in zijn latere levensjaren. Hij stond gewoonlijk in de oppositie; had in Leiden geen groote waardeering voor dictaten, en meende dat hij van de professoren niet behoefde te leeren liegen; dat kan ik beter dan zij", zoo gaf hij te kennen. Den 14en Mei '32 legde hij met goed gevolg zijn examen af bij het provinciaal kerkbestuur van Noord-Holland; en den 12en November van hetzelfde jaar werd hij beroepen in het land van Heusden, waar eens Gijsbertus Voetius de kerken had gediend. 9) Er scheen, al was het juist niet binnen de kleine veste van Heusden, nog wel iets dat herinnerde aan den geest van dien grooten man. Althans de gemeente Doeveren, Gansoyen en Genderen gezamenlijk beroepende, na het vertrek van ds Nanninga naar Raamsdonk, was van streng orthodoxe richting en had een afkeer van al de nieuwigheden ingevoerd onder en na de napoleontische overheersching. Was de candidaat O. F. van Setten, die met vele anderen op beroep had gepreekt, eerst de begeerde man, hij moest het afleggen toen de geboren redenaar", candidaat Scholte, had gepreekt, vooral toen het ge- rucht de ronde deed, dat hij al vroeg een veranderd mensch" was ge- worden. Scholte genoot toen reeds eenige bekendheid in den lande, vooral in streng-orthodoxe" gemeenten, als bijv. Huizen. Toen hij daar in October preekte, moesten er meer menschen buiten de muren van het kerkgebouw blijven, dan er binnen plaats konden krijgen. Het woord des Heeren was dierbaar en schaarsch in die dagen! Daaraan moet dan ook toegeschreven worden de groote toeloop tot de prediking van die enkelingen, waarvan de roep der rechtzinnigheid" uitging. In Huizen begeerde men den gevierden redenaar zoozeer, dat, hoewel er geen vacature was, op staanden voet na Scholte gehoord te hebben, het traktement volteekend werd voor een tweeden predikant. Het gerucht dat Scholte zoozeer begeerd werd, deed den kerkeraad van Doeveren c.a. haastig besluiten hem te beroepen; welk beroep ook weldra werd aangenomen. Deze aanvaardde zijn dienstwerk in Maart 1833, na reeds in November getrouwd te zijn met Sara Maria Brandt, ¹0) een dochter van een der Amsterdamsche suikerraffinadeurs, voor wien zijn vader vroeger had gewerkt. Van alle kanten stroomde men nu uit het land van Heusden en Altena, en gelijk De Cock in Ulrum met diens kerkeraad zon op vermeerdering van het aantal plaatsen in de kerk, werd dit ook in Doeveren noodzakelijk
Pagina:De Afscheiding van 1834.djvu/589
Uiterlijk