Naar inhoud springen

Pagina:Grondige Onderrichtinge in de optica, ofte perspective konste (1647).djvu/22

Uit Wikisource
Deze pagina is niet proefgelezen

gehouden beelden eenige hiftorien boven den anderen,ende men wilde om'de fchoo- nigheyt hebben, dat de Figuren, foo wel die hooge ftaen, als de gene die by den Ori- fon komen, al fouden fchijnen van eender groote te wefen: want 't gene dat verder van 'tgefichte is,fchijnt ons kleynder, om dat ons gefichte in circonferentien loopt:de plaetfe verkofen hebbende van daer men het werck aenfien wil, fettende aldaer den Centre,ende treckt uyt den felven Center een gedeelt des Cirkels van den Orifon op- waerts, ende ftelt op den Circkel eenige gelijcke deelen, foo, als gy die nut fult achten, en treckt uyt het Center de Radialen over de punten des Cirkels, getekent 1.2.3.4.5. &c. waer door gevonden wort de deelen op de muer, ende den Circkel a. b. ende op de muer a. c. fal naer 't gefichte van dier plaetfe even groot fchijnen te wefen, hoewel de felve,hoefe hooger loopen tegen den muer,wijder zijn fullen:ende op defe maniere kan men de hooghte verftaen, ende meer fraye faken, als gebouwen van pylaren, door rekeninge afmeten; ende oft geviele, dat men een fchoon gebouw, 't gene feer beval- lick is om aen te fien, wilde van alfulcker formen op 't papier brengen, ware het van noode, dat het felve, door een ftilftaende Penulle ofte gatken, door een glas afgefien worden, op maniere van defe Figure,ftaende't glas perpendiculair, ende d'ooge fien- de op de een vaft-ftaende Penulle, het glas geftelt eenen Triangel van 't geficht, ende alle de Molumenten van't gene men hebben wilt, op't glas geteeckent,ende door de Penulle op 't glas afgefien, fal u de felve forme in 't kleyn vertoonen, ende dit is cen goede ende vafte maniere, om alle faken af te fien, ende by treffelicke Meefters ge- bruyckelick ende gemeen: daerom hebbe ick de werckinge alhier na-gelaten.

 


Befchrijyinge ‘van de vier-en-tovintighfte Figure.

ENde of het noch voorders geviele, dat men in eenige plaetfen van den Palleyfe eenige vermakelicke Perfpectiven wilden fchilderen, die men voor heel feltfaem foude konnen aenfien, als fchilderende een fots-tronje, met een kap van koleuren, dat het foude schijnen te wefen cen landtfchap, oft fchilderende een geraemte van een fchaep,&c. dat het fchijnen foude eenen feer feltfamen Draeck, ende menigerley des- gelijcke faken, die men in Palleyfen tot vermakelickheyt begeert te hebben, foo heb- be ick hier eene Leffe ghemaeckt voor generael: want uyt het maken van defe, kan men lichtelick andere maken. Het quadraet a.b.c.d.gemaekt zijnde,wort daer in geteeckent't gene men begeert, alhier eenen fittenden brack-hont, die getekent zijnde, wort in quadren verdeelt 1. 2. 3. 4. viermael vier, dat is feftien quadren, de linie b. c. verlenght tot e. ende van a. d. tot f. ftelt dan de felve deelen van 1.2. 3. 4. op de linie van d. f. in gelijcke deelen 5.6. 7. 8. ende verlenght de linie g. b. i. tot de linie e. f. ende teeckent ofte ftelt in elcken Quadrangel't gene in den quadre is gemaeckt, fo fal't een felt faem gedrocht gelijken: om dit te fien, gelijck den voorgeftelden brack, foo ftaet met het geficht der ooge ee- nen Triangel daer van, houdende de ooge tegen het papier ofte fchilderye,alwaer ghy den brack fult fien, gelijck hy fit,ende op defe maniere kondy vele andere faken ma- ken:het vierkant van c.d.e.f.rontom met een beflach gemaeckt zijnde, als wel bewaert, ende van vooren open, ende een open van c.d.fiende naer e.f. foo is het als in een kift, daer de voordeuren afzijn. Defe dingen zijn vermakelick om fien, voor de gene, die feltfaeme vremde dingen beminnen.

 


Befebrijvinge vande vijf-en-twintighfie Figure.

WAer in is geftelt een maniere van eenen trap, om van vier zijden op ende af te gaen, alfoo de verfteeckende trappen licht worden te wege gebracht, uyt de gronden van de derde Figure, als hebbende de eynden van de trappen even langh, ende oock uyt de voorgemelde vijftienfte ende twee-en-twintighfte Fi- guren kan ghemaeckt worden, foo en foude men nochtans defen opganck daer uyt foo wel niet verftaen: want defen trap oft opganck kan dienen aen een fon- teyn