des levens van die onder den Hemel gevonden worden. En daerom ſal ’t oock noodigh zijn, dat de vermogentheden der ziele, (om welckers wille wy Menſchen zijn, en mede deelachtigh van alle natueren der levendige dingen, die men ſoude mogen noemen) oock haere Einden of goederen hebben: En dat deſe Einden gemeenlijck met haere drie vermogentheden of hoedanigheden der ziele, die in ons zijn, over een komen: welcke goederen zijn het nutlijcke, ’t welck ſiet op de krachtgevende vermogentheyd: het vermaecklijcke, ’t welck behoort tot het begeerlijcke en het eerlijcke, dat de reeden of het reedelijcke deel toegevoeght is. ’t Welck de Heydenſche Philoſophen oock wel verſtaen hebben, diewelcke daerom, haer leven, ſeer gelijck, nae de inſtortinge van de Reeden hebben beſtiert. Maer dit is niet genoegh aen een Chriſten, diewelcke boven het natuerlijcke licht, noch verlicht wort van een veel grooter licht, ’t welck is het gelove, door het welcke hy verſtaet, dat ſijn allereedelſte Einde, is de Hemelſche geluckſaligheyt, waer nae hy, door ’t middel van eene Chriſtelijcke volmaecktheyt, alle ſijne handelingen behoort te rechten, en niet leven als een die berooft is van dat allereedelſte deel, en leven nae de ſinnen. Anders ſouden de planten en onreedelijcke Dieren, indienſe eenige verkieſinge begrijpen koſten, wanſchapen zijn en tegens de natuere aen wercken, ſoo die met haer weſen vernoegende, deſe in ’t leven het leven verwierp, wanneer zy een grooter volmaecktheyd ſouden hooren.
Daerom wort het Einde by een ſtockoud Man vertoont, overmits dees Ouder naeſt aen de Dood is, weſende het Einde van alle Dieren: gelijck mede alle geſchapene dingen veroudende, en door den tijd vernielt wordende, uytgebluſt en vernietight worden, gelijck Petrarcha ſeyt: Al het ſterflijcke wort door den tijd afgebroocken.
Met voor over-eind-ſtaende hayren en een grauwen baerd, wort hy gemaelt: want boven dat deſe den Ouderdom te kennen geven, ſoo bediedenſe mede, dat de ſtock-oude Man, die op ’t tipjen van ſijne werckingen is gekomen, nu oock geen werck maeckt van de vercieringe des lichaems, hebbende geen meer gedachten, die hem opſtoocken totte beſchoulijckheyt van de Werreltſche dingen.
Met licht groen is hy gekleet, om uyt te drucken, de gelijckheyt van d’Ouderdom met den Winter, overmits, wanneer de Sonne op ’t verdſte van ons afwijckt, en ons de kortſte dagen maeckt, de boomen als dan, door de koude en rijp, geen voetſel meer aen de bladers geven, maer de vochtigheyd in ſich ſelve trecken, waer over dieſelve niet hebbende de levende vochtigheyt, die haer in ’t leven onderhiel, als dan wierpen zy uyt de beminde ſtam een licht groen mos, waer mede zy klaerlijck te verſtaen geven, datſe op ’t Einde van haer leven en van alle haere kracht berooft zijn: even gelijck een ſtock-oud Man, daer de natuerlijcke vochtigheyt in gebreeckt, ſlap en machtloos weſende, nae ſijn Einde loopt.
’t Hoofd word hem met een krans van klimopblaeders omſlingert, overmits Pierius ’t ſelve voor een teycken van d’Ouderdom ſtelt, om datmen dieſelve altijt om boomen, of oude, by nae vervallene, gebouwen en ſteenen ſiet opklimmen: gelijck mede, waer deſe klimop aenraeckt, ſoo trecktſe de natuerlijcke vochtigheydt nae haer, en door haere menichte van blaederen, en van alle ſyden uytgeſpreyde wortelen, ſoo ſlaet en ontſtelt zy de boomen, haer berovende van haere vochtigheyd, ſulx dat zy verdroogen, en doet de timmeringen allenskens verwoeſten en ten val ſtorten.
Het ſitten vertoont, dat hy als afgemat is, van ſijne langhduerige reyſe, en dat hy ſijne voeten nu niet langer konnende gebruycken, ruſte ſoeckt voor het uyterſte deel van ſijne reyſe, als nae by zijnde, om weder te keeren, totte ſtoffe waer van hy gemaeckt is. Dat aen ſijn ſlincker ſyde een Sonne is, die uyten Ooſten gereſen zijnde, nu alreede in ’t Weſten gedaelt is, is om te vertoonen, dat ſijne dagh is verloopen: gelijck als een Menſche die als nu ſijnen loop voleint hebbende, alle ſijne dingen, hoedanigh die oock mogen weſen, nae ’t Einde ſchickt.
Hy hout in de rechter hand een Spits of Piramide, geteyckent, als geſeyt is, met tien M, overmits Pierius ſeyt, dat dit het Einde of de volmaecktheyd van ’t werck, en de opgehoopte maete bediet: overmits Myrias, ’t welck het getal van tien duysent is, de
Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/137
Deze pagina is proefgelezen
115
115
Einde. Fine.
P 2 merck-
