Terra. Aerde.
EEn ſittende Vrouwe, wiens kleed is van verſcheyden kruyden en bloemen, houdende in de rechter hand een Globe, op ’t hoofd een krans van blaederen, bloemen en kruyden, waer van oock een Overvloets hooren ſal gevult zijn, ’twelck zy in de rechter hand hout, ter ſyden haer is een Leeuwe en andere aerdſche gedierten.
Zy wort een deftige Vrouwe gemaeckt, om datſe van de Poëten Grootmoeder van alle Dieren genaemt wort, gelijck ſulx Ovidius en Lucretius uytdrucken.
Zy wort met een Globe en dat ſittende gemaeckt, om dat de Aerde rond en onbeweeghlijck is, gelijck Manilius ſeght.
Zy wort met een kleet vol bloemen en kruyden, en met een Overvloets hooren gemaelt van allerhande vruchten, met een bovengeſeyde krans op ’t hoofd, om dat het Aerdrijck veelderhande ſoorten van vruchten voortbrenght, gelijck ſulx Ovidius, Statius en Boccatius verhaelen.
De Elementen of Hoofdſtoffen.
DE vier Elementen, door welckers t’ſaemenvoeginge de natuerlijcke voorttelinge gemaeckt worden, zijn ten hooghſten mede deelachtigh, de vier andere hoedanigheden: en ten dien aenſien worden in den Menſche de vier complexien, de vier krachten, de vier voornaeme kenniſſen, de vier eedelſte konſten der Werreld, de vier tijden des Iaers, de vier deelen des Werrelds, de vier Winden, vier plaetſlijcke onderſcheydlijckheden, en vier oorſaken van de Menſchlijcke wetenſchap, gevonden. Doch alſoo deſe vier Elementen wel en aengenaem met haere ſienlijcke wercken vertoont konnen werden, ſonder datter Hierogliphiſche of figuerlijcke manieren by komen, ſoo hebben wy dieſelve ſienlijcke dingen, gelijck de Oude dickwijls hebben gedaen, voor het geſichte vertoont, en derhalven ſullen wy alleen door de ſtoffelijcke bepaelinge, van het Aerdrijck beginnen.
Terra. Aerde.
EEn oude Vrouwe, met een lange bruyne Mantel, die op een ſtock in de locht wort opgehouden, hangende de ſtock in gelijck gewicht aen het beeld, en dat ſoo wel van d’een als d’ander ſyde, hebbende aen yder eynde van den stock een ſterre. Achter deſe ſtock nederwaerts kan zy de armen recht uyt ſteecken, ſtaende over eynde, ſlaende de handen aen den ſtock. ’t Hoofd ſalſe om hoogh hebben geheven, en in plaets van de vlechten of hayrlocken ſalſe boſſchen en boomen hebben, en op de ſchouderen in plaets van halsbanden, ſullen twee Piramiden ſtaen, waer door de Steden worden vertoont. De borſten ſalſe buyten bloot vertoonen, daer zy waeter uyt druckt, dat zy in de ſlippe van ’t kleed vergaedert, en boven op dien ſtock ſiet men troſſen druyven en kooren ayren hangen, hebbende om den hals een band vol Olijfblaeders.
Aldus worden de drie voornaemſte nuttigheden van ’t Aerdrijck afgeſchildert, te weten, hoe de Zee de Waeteren van de Fonteynen leyt, de vaſtigheyd van ’t Aerdrijck, dat door haer eygen ſwaerwichtigheyt gewogen, en om, ſoo te ſeggen, van de Hemelſche oplichtinge, door de twee ſterren vertoont, wort opgehouden, gelijck dieſelve mede de twee Polen beteyckenen.
De Stock bediet de twee Polen of Aſſen des Hemels. De bewoonde plaetſen en boſſchagien, zijn door ’t Boſch en Piramide uytgedruckt.
De verwe van ’t kleed gelijckt de Aerde, wiens aengeſicht oud is, overmits zy alle Menſchen aenwijſt, datſe tot haer Grootmoeder ſullen wederkeeren.
Rhea of Cibele is oock altijd voor ’t Aerdrijck vertoont geweeſt: gelijck by de oude Schrijvers te ſien is.
Acqua. Waeter.
EEn jonge Vrouwe met luchtige blauwe kleederen, alſo datter ’t naeckte lichaem door ſchijnt: ’t kleed ſal, in alles, de baeren van de Zee gelijcken. ’t Schijnt ofſe met groote arbeyd een Schip ophout, ’t welck zy op ’t hoofd heeft: ſtaende mette voeten op een ancker, als ofſe nederwaerts wilde treden, hebbende een halsband van Coraelen, en andere Zee gewaſſen: voor de borſt ſalſe twee groote ſchelpen hebben, die de geſtalte van de borſten vertoonen, ſich leunende
