Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/258

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
236
236
Eeuwigh Romen. Roma Æterna.

Pius ii verhaelt in ſijne Verantwoordinge: Chriſtus heeft ſijne Kercke ingeſtelt datſe ſal duyren tot het eynde der Eeuwen.

Roma Æterna. Eeuwigh Romen.

EEn Tempel met acht pijlaeren, alwaer Romen in ſit, hebbende in de rechter de Overwinninge, en in de ſlincker hand een Spieſſe. De Keyſer Probus heeft een ander Tempel met 10 pijlaren. Antonius Pius heeftſe ſonder beeldeniſſe, met het opſchrift Romæ Æternæ. Daer zijn noch veele Medaglien van Roma Æterna. Oock wordt Romen op een Schild geſet, hebbende het gewoonlijcke beeld de Victorie, en in de ſlincker een Staf. Het Schild zijnde rond, word genomen voor een beeld van de Eeuwigheyd, onder alle wort deſe volgende de beſonderſte en ſchoonſte gehouden.

Roma, van Theodoſius de Alder-Chriſtlijckſte Keyſer.

EEn Vrouwe met een Helmet op ’t hoofd en een Sterre daer achter, houdende in de rechter hand een Globe met het Cruys daer boven, in de ſlincker een lange Spies, daer achter ſtaet een kleynder Spieſſe recht over eynde, met een Schild dat aen haer leunt. Voor haere voeten ſal een Hond ſtaen metten mond open, en een halsband om den hals.
 Adolph Occo maelt deſe Medaglie mette woorden af in ’t Iaer 379. De ſterre wort oock geſien achter ’t hoofd van Romen in eene Medaglie van ’t geſlacht Posthumia. Oock vintmen eene by Fulvius Vrſinus van ’t geſlacht Lutatia, een hoofd van Romen met een ſtormhoed, hebbende boven hem eenen circkel, by nae als een Ovael met een koorenayr, en tuſſchen de twee ſterren ſtaet de ſterre van Romen, om haeren glans die zy over de Werreld verſpreyt. Het kruys ſtaeter, om dat Theodoſius de Keyſer altijd ſorge droegh dat ſelve te verheffen, en de Chriſtlijcke Religie door de Werreld te verbreyden, in wiens Vaendel het H. Cruys ſtont, in welck teycken hy alle ſijne vertrouwen ſtelde: daerom als hy wilde ten ſtrijde gaen met Eugenio die opgetrocken was, door aenraedinge van Argobaſte, een Tyran en Afgoden-dienaer, om ’t Rijck in te nemen, gaf hy het teycken tot het vechten, door het teycken van ’t Cruys, en hy bracht daer van een wonderbaere overwinninge. Hier door komt het dat hy in ſijn ander Medaglie ſtaet met een kruys in de hand, met het opſchrift Gloria orbis terrarum, de roem des geheelen aerdbodems. D’eerſte voorteelders van d’oude Hebreen en Vorſten van de oude Egyptenaers, Arabers en Griecken zijn Paſtoren of Herders genaemt geweeſt. En Homerus noemt Agamemnon Herder der Volckeren. De Herders gebruycken honden tot bewaeringe van de kudde: Maer in deſe Medaglie wort Theodoſius uytgebeeld onder het teycken van den Hond, want hy was een ſeecker Wachter voor ’t Rijck, en een beſchermer van Romen tegens hare vyanden, gelijck de Hond is voor de Schapen tegens de grijpende Wolven. S. Victorius en P. Diaconus ſeggen dat Theodoſius is geweest een vermeerder van ’t gemeene beſte en een treflijck Beſchermer, want hy heeft den Gothen en Hunnen, die dieſelve onder den Keyſer Valens ſeer hadden verſwackt, in verſcheyden ſlachten overwonnen. De Hond plagh een beeld te weſen van ſtoutigheyt in den oorlogh en van veerdigheyt in ’t aenvallen, waer over de ſtrijdbaere Lacedemoniers, dienſelven heyligden. In de Medaglie van’t geſlachte Antoſtia ſietmen achter het hoofd van Romen eenen hond op de maniere of hy wilde loopen, zijnde een beeld van ſorghvuldigheyt en ſnelligheyt in d’aenſlaegen, handelingen en uytvoeringen, tot dienſt van de Republique, ten eynde men d’overwinninge ſoude krijgen, even gelijck de Hond nae den buyt en nae ’t wild doet. Alſoo was oock de grootmoedige Prins Theodoſius, ſtout, vaerdigh en beſorgt in de bedieningen van ’t gemeene beſte, verkrijgende veele overwinningen door een raſſigheyt. De Hond dan ſal ons hier een teycken weſen van een moedigh beſchermer, en van een beſorght Vorſt om ’t ſijne te beſchermen. De halsband zijnde een waepen van beſcherminge voor den Hond, geeft te kennen, dat de Keyſer altijd voorſien en vaerdigh was om met de hongerige Wolven te plockhayren, ſonder eenighſins den dood te ontſien totte beſcherminge van de Roomſche Kercke, want hy ſtelde alle ſijn vertrouwen in God en Chriſto onſen Salighmaecker, gelijck hy voor de ſlacht tegens den Tyran Eugenium aldus bad:

Almach-