Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/259

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
237
237
Eeuwigh Romen. Roma Æterna. Heyligh Romen, &c.

Almachtige God, ghy weet, dat ick in den naeme Chriſti uwes Soons, deſen kamp rechtveerdelijck tot wraecke, gelijck ick vertrouwe, hebbe aengevangen, indien het anders is, ſoo ſtraft my; maer ſoo ick met een goede ſaecke en op u vertrouwende, alhier gekomen ben, ſoo biet u Volck de rechter hand, op dat miſſchien de Heydenen niet ſeggen, waer is nu haer God. Wel was dit een Godſaeligh baſſen van een ſeer getrouwe Hond, gelijck ’t by Ruffinus is opgeteyckent. Hy hout den mond open, om te vertoonen, dat een Prince geen ſtomme Hond moet weſen, die niet konnen baſſen noch bijten: Maer hy moet als een wackere en kloecke Hond, blaffen, en dat tegens d’ongeloovige, moedwillige en wederſpannige Vyanden; op ſijn behoorlijcke tijd met alle voorſichtigheydt, om de roovende Wolven en Vyanden te bijten: En gelijck de onverſaeghde Hond ſijne kudde bewaert, ſoo beſchermt een goed Prins, die hem vertrouwt zijn: En gelijck Theodoſius in ſijn leven dieſelve bewaerde, alſoo blafte hy oock in ſijn ſterven, als een kloecke Hond, een liefhebber van de Chriſtlijcke Republique tegens dat hy de Moordenaers ſagh opkomen, ſeggende dat hy willigh uyt dit leven wilde ſcheyden, als vermoeyt en door den laſt des Rijcks afgeſlooft zijnde: Maer dat hy meer bekommert en beſwaert was over den ſtaet der Kercke nae hem, als over ſijn leven; en dat hy wel wiſte dat de Kercke, nae hem, nieuwe dieven ſoude hebben, gelijck het in der daed gebeurde. De Hond draeght in deſe Medaglie den halsband. Pierius hout dat de halsband bediet de eed daer door men onder de gehoorſaemheydt ſtaet, en dat de Hond het ampt van een ſoldaet uytvoert, die bereyt ſtaet op ’t bevel van ſijnen Capiteyn: En ſulx kan men paſſen op Theodoſius, zijnde een ſoldaet en voorvechter Chriſti, ſtaende vaerdigh onder de gehoorſaemheyt des Opper-Priesters, gelijck hy oock gehoorſaem was te Milaenen aen S. Ambroſius, die hem de ingangh totte Kercke verboot, want hy hadde te Theſſalonica in een oproer, die tegens des Keyſers Dienaers verreeſen was, ſeven duyſent van dat Volck, ſonder dat hy onderſcheyt maeckte van ſchuldige, of onſchuldige, doen dootſlaen. Waer over hy in acht Maenden niet dorſt ter Kercke komen, ſonder vergifniſſe te hebben, die hy ootmoedigh van den heyligen Biſſchop verſochte, waer in hy de ſachtmoedigheyt en gehoorſaemheyt van den Hond, tegens ſijnen Heere, naevolghde.

Roma Santa. Heyligh Romen.

EEn ſtaende Vrouwe met een borſt-ſtuck gewaepent, en een purperen kleed op een gouden grond, en voor een Kam op den Helm, ſalſe dit teycken ☧ hebben, in de rechter hand een Spies, waer boven een kroone ſal ſtaen met eedelgeſteenten, alwaer het ſelve teycken ſal ſtaen met eene dwers-lijne om leegh, die een Kruys ſal maecken: onder de Spieſſe ſal een Slange leggen. In de ſlincker hand een Rondas of Schildt, waer in twee Sleutels kruyslinghs over malkanderen leggen, d’eene van goud en d’ander van ſilver, in een root veld, met het Rijck van de drie Pauſlijcke kroonen, boven de Sleutels. Het purper was de kleedinge van de Koningen, Raedsheeren en Romeynſche Keyſeren, gelijck tegenwoordigh van de Cardinaelen en Pauſſen. Het purper in ’t goud was eygentlijck voor de overwinnende triumpheerders. In H. Romen zijn de overwinnende triumpheerders niet hooger als die geene, die den Palm van ’t Martelaerſchap hebben verkregen, ſulx datſe zijn gekleet met het purper van haer eygen bloed, en van ’t goud, door de volmaecktheyt van haer gelove, door welckers verdienſten Romen heyligh wort geheeten, en dat door de beecken en ſtroomen van ’t bloed der Martelaeren, die haren grond hebben vochtigh en nat gemaeckt.
 Conſtantinus de Groote, was de eerſte Keyſer, die ſijn beſte deede, om de ſchoone ſtad Romen heyligh te maecken, door den naeme Chriſti, en ſijn heyligh Cruys te verheffen. De H. Conſtantinus ſtont bekommert over de ſchricklijcke en gevaerlijcke krijgh, die hy ſoude aenvangen tegens Maxentium, als wanneer hy tegens den avond, in den Hemel boven de Sonne, ſagh ſtaen, het triumphteecken des Cruyces, met dit opschrift daer by, Eo Vinces, gelijck ’t Euſebius

G G 3 in ’t