Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/374

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
352
 
Nimphen in ’t gemeen. Hinnedi en Napeen, &c.

veele en verſcheyden ſnodigheeden ontmoeten, wanneer zy ons de mogentheyt en voorſienigheyt Godes vertoonen. Doch eenige leeren, de geboden der Godsdienſt, de Zeedelijckheyt en andere gelijcke weldaeden en gunſten; gelijck hier tegenwoordigh beſonderlijck door de allegorie of verbloemde reedenen, het werck van de Natuyre wort vertoont, verſtaende door deſe Nimphen de levende kracht, die der beſtaet in de toebereyde vochtigheyt, waer door zy de voortteelinge, voedinge en vermeerderinge van de dingen werckt. Waer over oock geſeyt wort, dat de Nimphen Dochters zijn van den Ocean, die daer Moeder is van de Vloeden, Voeſter van Bacchus: Zy worden oock geſeyt vruchtdraegende te zijn, en ſchoon van bloemen, weydende het Vee, onderhoudende het leven der Menſchen, en dat zy in haer Vooghdyſchap de bewaeringe hebben van bergen, daelen, weyden, boſſchen en boomen: En datſelve om geen ander oorſaecke, dan om dat de kracht van haere vochtigheden, in alle bovengeſeyde dingen, verſpreyt is, doende gelijcke natuyrlijcke werckinge, gelijck Orpheus in zijn geſangh verſtaet, daer hy de Nimphjens viert, ſeggende:

Bacchi Voedſters, die met Vruchten,
Bloemen, VVeyd’, Boſch en Gehuchten,
Voed den Menſchen en het Vee,
Met het Graen Most, en met Mee’.

Deſe dingen zijn hier als in ’t gemeen van de Nimphen geſeyt, om dat niet van noode zijn ſoude, ’t ſelve in de verklaeringe van de beſondere beelden, die hier volgen ſullen, te herhaelen.

Hinnedi en Napeen.

DIt ſullen bevallijcke Maeghdekens weſen, met korte, luchtige en groene Nimphe kleederen, het hoofdhulſel ſal weſen van veelderleye aerdige bloemen van verſcheyden in een gemengelde verwen, vertoonende oock groote menichte van kruydekens en bloemkens, die zy in haere ſchoot hebben vergaedert, ſtroyende dieſelve dan hier en daer, ſeer aerdigh met beyde handen.

Boccatius verhaelende in ’t geſlachtregiſter der Goden, de Nimphen van de Weyden en bloemen, ſoo noemt hyſe Hinnedi, maer Natalis Cornes ſeyt in zijn xii boeck, dat ſoodanige Nimphen Napeen geheeten zijn, een naeme Napos, die van de Griecken heerkomt, en bediet, Weyden en Daelen.

De groene kleederen en ’t houden van de kruyderen en bloemen, bedieden het geene, dat haere natuyre eygen is.

Nimphen van Diana.

ALle Nimphen van Diana, zijn met beknopte kleederen gekleet, en in ’t wit, tot teycken van haer Ionghvrouſchap.

Zy ſullen haere armen ſchouderen by nae naeckt hebben, met een boogh in de hand, en een pijlkoocker aen de ſijden, gelijck die Claudianus afmaelt.

Men ſoude haer oock, boven het beknopte kleed, konnen vercieren met vellen van allerleye Dieren, tot teycken datſe Iaegerinnen van ’t Wild zijn.

Driadi en Hamadriadi.

ZY worden roode Vrouwen afgeſchildert, ſonder eenigh cierſel op ’t hoofd, en in plaets van de hoofdhayren, kanmen haer een kuyf van Moſch van boomen maken, gelijckmen ’t ſelve om de tacken van de boomen ſiet hangen.

Haer kleed ſal duyſter groen weſen, en de leerskens van ſchorſen van boomen, houdende in yder hand een tack van een wilde boom, met haer vrucht, het zy dan een Genever, eycken, cedren of ander tack.

De Driadi en Hamadriadi zijn Nimphen van de Boſſchen en Eyckenboomen. Mneſiacus wil datſe Driadi zijn geheeten, om datſe van de Eycken leefden. Zy worden Hamadriadi genaemt, om datſe te gelijck mette Eycken zijn voortgekomen, en daer mede, te gelijck, vergaen.

De Philoſophiſche verborgentheyt, die onder deſe geheymnis begrepen is, is boven verklaert.

Nimphen van de Vloeden.

LAet dit luchtige Maeghdekens weſen met naeckte armen en beenen, luchtige en heldere hoofdhayren, als van ſilver of criſtal die over de ſchouderen geſpreyt zijn. Yder ſal op ’t hoofd een krans van rietblaeders hebben, en onder de ſlincker arm een kruyck daer zy waeter uytgiet.

Boccatius ſeyt dat de Najaden haren naeme

van