Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/383

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 
361
Onbedachtſaemheyt. Onbeſchaemtheyt. Ondanckbaerheyt, &c.

groote overweginge ons ſoecken te vereenigen, ſeggende met David in den cxxxiii Pſalm: Hoe ſoet en lieflijck is ’t als Broeders eendrachtigh te ſaemen woonen.


Inconsideratione. Onbedachtſaemheyt.


EEn Vrouwe in licht groen gekleet, doch geſcheurt en onthult, boven op ’t hoofd ſalſe een witjen of ſchoenlapper hebben, onder de rechter voet ſalſe een Paſſer met een liniael hebben, en mette ſlincker ſalſe haer op een ſteylte draeyen en bewegen.

Onbedachtheyt is niet anders als een gebreck van oordeel, in die geene die onder verſcheyden dingen niet recht oordeelt, ’t geene hy nochtans behoorde te doen met een goede en oprechte bepaelinge.

Daerom wordt deſe beeldniſſe met een witjen, of puyſte-bijter op ’t hoofd gemaelt, ſtortende ſich ſelve onbedachtlijck in den dood, vliegende rontom de kaerſſe, ter tijd ſich dieſelve verbranden.

In licht groen is zy gekleedt, want de kracht, die in den Menſche bekent wort, is bequaem om die dingen te leeren en te vatten, gelijckſe zijn, ten zy die door kranckheyt, ſtoffigheyt of andere ongeſteltheyt, verſwackt wort. En het liniael en de Paſſer onder haere voet, is niet anders dan dat de Reeden en het Oordeel van den Menſche onderdruckt en met voeten getreden wort, te weten, door de kracht van haer eygen genegentheyt, diewelcke heerſchende, leyt haer tot onbedachte en onverſtandelijcke dingen, gelijck mede door den voet, die op de ſteylte ſtaet, wort uytgedruckt.


Sfacciatigine. Onbeſchaemtheyt.


EEn Vrouwe met opgeſpalckte oogen, een groot voorhoofd en roode winckbrauwen, zijnde dertelijck gekleet, lichtende haeren rock op met beyde handen, ontdeckende haere knyen en bloote dyen: ter ſijden haer ſtaet een Aep die haer onbeſchaemde leeden laet ſien.

Onbeſchaemtheydt is een ſchandelijck werck, regelrecht ſtrijdende tegens de beſchaemtheyt, die door haere ſnoode werckinge den Menſche ſchande aenbrenght.

Haere oogen mette bovengeſeyde teyckenen, drucken de Onbeſchaemtheyt uyt gelijck Ariſtoteles verhaelt.

Dertel en brootdroncken iſſe gekleet, uyt het verlangen datſe heeft, van hare wercken tot ſchaed en ſchande van haere eygen eere aen te leggen.

Van gelijcken ontdecktſe de verborgene deelen des lichaems, om dat de onbeſchaemde de eere niet acht, ſulx dat andere luyden die moeten onderſtutten en de hand bieden.

De Aep bediet de Onbeſchaemtheyt, om dat hy de deelen diemen behoort verborgen te houden, door een natuyrlijcke inſtortinge, ontdeckt, en yder, ſonder eenige omſichtigheyt, vertoont.


Ingratitudine. Ondanckbaerheyt.


EEn Vrouwe in roeſt-verwe gekleet, die een Slange in den ſchoot hout, als of zy dienſelven liefkooſde. Op ’t hoofd ſalſe de kop van een Nijlpeerd hebben, en ’t overige deel van des Paerds huyd, ſal haer tot een Mantel dienen; gelijck Orus Apollo verhaelt.


Ingratitudine. Ondanckbaerheyt.


EEn oude Vrouwe, diewelcke twee klauwen van een Hippotamus of Nijl-peerd in de hand heeft, om te vertoonen hoe verfoeylijck de Ondanckbaerheyt is. By Orus Apollo leeſtmen, dat de Oude een klauwe van dit Paerd gebruyckten, waer van de reeden in de Beeldeniſſe van de Godloosheyt verhaelt is. Oock wierde de Ondanckbaerheyt door Actœon afgebeelt, diewelcke van zijne eygene Honden verſcheurt is. Waer uyt dit ſpreeckwoord by Theocritum is heergekomen: Voed honden op, datſe u mogen verſlinden.

Ondanckbaerheyt.

EEn Vrouwe met klimop verciert, hebbende in d’eene hand twee Adderſlangen, een Manneken, en een Wijfken, waer van het Manneken zijn hoofd in des Wijfkens mond houd.

Ondanckbaerheyt is een eygen quaedwilligheyt in een vuyl en veracht gemoed, die den Menſch ondanckbaer maeckt wegen de weldaeden tot God en zijnen naeſten, vergetende altijd de tegenwoordige weldaed,

Z Z en