en met onmaetige genegentheyt, naer het toekomende janckende.
De klimop draeght de beteyckenis van de ondanckbaerheyt, vermits dieſelve plante of ſpruyte, den muyre, waer tegens zy opklimt en waſt, op ’t leſt, tot een vergeldinge van danckbaerheyt, verteert, en van een rijt, en doetſe alſoo ter aerden vallen. Dit ſelve wil oock de Adderſlange uytbeelden, vermits dieſelve door de vermaecklijckheit die zy heeft genooten van haer medegeſel, tot vergeldinge van de Minne-plichten, veeltijts zijn hoofd in haer mond neemt, dat afbijt, en hem alſoo doodet. Tot dien eynde verhaelt Antonius Cataldus daer van dit gedicht, ’t welck wy hier by voegen, tot vernoeginge des Leſers:
O Herbergh van de ſond en doolingh opgekomen,
Ghy ſtelt u tegens God, Natuyr, en al de Vroomen,
Ghy kancker, peſt en dood, ellendigh en benouwt,
Een dochter van de Hel, Alecto toe vertrouwt:
Der Vroomen vyandin, die vaerdigh zijt t’ontfangen,
Maer ſtribbigh, boos en wreck, om yder ’t zijn’ te langen,
Die past op eed noch eer, noch weldaed u geſchiet,
Op vriendſchap noch beloft, in ’t alderminſte niet.
Een Wolf, Grijfoen en Gier, Harpy in daed en oogen,
Van waer de trouw en deughd, is al te verr’ ontvlogen,
Ghy ſchuym, ghy heff’ en dreck, ghy schandvleck gantſch veracht,
Met Giericheyt gebaerd, een kind van eender dracht.
Wegh! wegh uyt mijn gedacht! ghy Vodde vol van ſmerten,
Ick ken geen meerder quaed, als u vervloeckte parten.
Institutione. Onderwijſinge, Inſtellinge.
EEn Vrouwe die mette rechter hand een korfken houd, alwaer van binnen eenige Swaluwen leggen. Daer zijn eenige, die by de Oude hebben waergenomen, dat een korf met Swaluwen voor de onderwijſinge is genomen geweeſt, nemende daer uyt haer bewijs, van de weldaeden die van Oſiris en Ceres aen de Menſchen waeren gegeven: om dat wy van haer hadden ontfangen de wetten om wel te leven, en de onderwijſingen om ’t land wel te bouwen. Waer over de Poëten Ceres de Wetgeefſter naemden: en by Diodorum leeſtmen dat in de Egyptiſche brieven, Oſiris geheeten en gehouden wierde voor Jupiter den rechtvaerdigen Vaeder, Leydſman en Raedsheer of Overlegger van alle dingen. Welcke dingen, ’t zy dat ghy dieſelve wilt paſſen totte onderwijſinge, of totte gelijckheyt, ſoo ſullen die daer mede ſeer wel over een komen en tot ons voorſtel dienen.
Ammaestramento. Onderwijſinge, Leeringe.
_p_362_Ammaestramento.jpg)
EEn Man van een deftigh en eerwaerdigh opſicht, met een langh kleed en vol van grootmoedige ſtaetigheyt, hebbende een ſpiegel in de hand, waerom geſchreven is: Inſpice, cautus eris, dat is, ſieter in, en ghy ſult wijs werden.
De Onderwijſinge is een oefninge, die men doet om deughdlijcke en prijſlijcke hoedaenigheden te verkrijgen, ’t zy door middel van de levende ſtemme of door de ſchriften, en daerom is hy ſtaetigh van opſicht gemaeckt: want de eedele gemoederen buygen ſich lichtlijck onder de moeylijckheden, die haer totte deughd leyden. Het lange en uytgeſtreckte kleed vertoont, dat aen een ſchoone geſchicktheyt een geſtadige oefninge vereiſcht wort: En de ſpiegel geeft te verſtaen, dat alle onſe wercken
