heeft, diewelcke altijd van ’t Venſter liep, wanneer haer Vryer daer voor by ging, ſiende door de ſpleet van de deure.
Dit hert, o ſchoone Maeghd! dat hebdy ſoo doorſchoten,
Dat evenwel is vriend van u te moedich licht,
Door een verborgen ſlach en vlammen uytgegoten,
En door een oud Tyran, dat is, u ſchoon geſicht.
Dees Schutter wreed en hart, Verraeder, ſonder trouwe,
Zijn ſichtbre krachten trock, ſeer krachtelijck by een,
En ſchoot met aller macht: ’t geen andren dood vol rouwe,
Dat doedy door een ſpleet, en dat op my alleen:
My koſty immers wel in ’t vrye Veld bevechten,
Vermits mijn herte trilt, en dat mijn ziel bevreeſt,
Niet voor u trots geſicht haer voorhoofd op derf rechten,
Maer ſchuylen moet voor ’t licht en voor u ſchuwe geeſt.
Doch ghy miſgunt my laes! een ſoete dood te ſterven,
En weygert, hoofd voor hoofd, te treeden in ’t gevecht:
O wreede’ en trotſe Maeghd! och mocht ick dit verwerven,
En worden, voor de vuyſt, van u te neer gelecht.
Niet alleen de Poëten, maer oock de geeſtige ſchrijvers, hebben den oorſprongh van de Liefde het oogh toegeſchreven, want Achilles Tatius en Heliodorus verhalen van de oogen, dat dieſelve zijn vereenigers van de Liefde. Iae dat der Minnaers onderlinge opſicht, een herdenckinge en vernieuwinge van de Liefde is, en dat dieſelve de ſinnen niet anders opſtoockt als of het vier by eenigh ſtroo geleyt waere. Iae wy ſullen noch meerder ſeggen, dat de brand, die door de oogen ontſteecken wort, van meerder kracht is, als het rechte Vier, want datſelve ontſteeckt niet, ten zy dat het geleyt worde by de ſtoffe: Maer het Minnevier dat door de oogen komt uytglinſteren, ontſteeckt het hert en ſinnen, al is ’t ſchoon, datmen daer verre af is: Even gelijck als de vlamme van de Babiloniſche bloeme Naftha ontſteeckt en naedert, hoewel men daer verre af is, alſoo ontſteeckt, ſchiet en verſpreyt oock de afweſige vlamme van twee glimmende ooghjens, den brand in de gemoederen, van die daer op ſiet. Waer over Plutarchus in ’t gaſtmael, ſeyt, dat de Liefde die met een ſeer geweldige beweginge in de Menſchen valt, haere oorſprongh en begin, van ’t aenſien verkrijght, oock ſoodaenigh dat de Minnaer ſchier verſmelt, als hy zijn beminde ſiet, en daer in wandelt en verandert. Want het onderlinge geſichte van de ſchoone, en ’t geene uyt de oogen voortkomt, het zy dat het een licht of een ſekere inſtortinge zy, verderft den Minnaers en verteert haer door een ſmerte, die met geneughte vermenght is; ’t welck van Orpheus genaemt is Bitter-ſoet, en van Petrarcha, te recht, geſmaeckt is, als hy in zijn klinckdicht ſeyt:
Wanneer ick ſagh de Son, door ’t ſtraelen van haer oogen,
Doen is mijn moede ziel verr’ uyt mijn hert gevlogen,
En ſweefd’ in ’t aerdſch prieel, zijn lusthof in ’t gemoed,
Om vinden, ’t geen zy ſocht, het bitter met het ſoet:
Door dees ſoo gantſch versche’en en harde ſtrijdigheeden,
Soo weet ick geene raed, en worde vast beſtreeden:
Nu met een heete wil, dan met een kille ſin,
En ſtae ſoo tuſſchen ’t luck en tuſſchen droefheyd in.
De ſoetigheyt van de Liefde is vol bittere alſt en galle, en haere vergenoegingen zijn de klachten en ſmerten van de ellendige Minnaers. De Liefde is bitter, want die daer mint, ſterft al minnende, weſende de Minne een vrywillige dood, en voor ſoo veel zy een dood is, ſoo iſſe bitter, maer ſoo veele zy vrywilligh is, ſoo iſſe ſoet. Hy ſterft al minnende, te weten die daer mint, want zijne gedachten vergetende, ſoo wort hy verandert in die geene, die hy bemint; gelijck M. Ficinus verhaelt. Daer by voegende dat die geene, die in ’t kamp-gevecht van de Liefde eervaeren zijn, wel beproeft hebben, hoe bitter de Liefde is, ſoo wel voor die daer verre af is, alſſe bitter is, voor die daer tegenwoordigh is. Want de Vryers, verre van haere Sonne afgeſcheyden zijnde, leven door haer afweſen in duyſterniſſe en quellingen, verlangende om haer licht te ſien. Zy is oock ſoet van verre, om de herdenckinge van ’t vermaeck van ’t geſiene licht. In de tegenwoordigheyt, oock van ’t beminde licht, is de Liefde bitter, want door haer wort de Minnaer verbrant, verteert en verſmolten: Van d’ander ſijde weder iſſe ſoet, aengeſien dieſelve in ſoo ſchoonen Vier verteert wort, en in de vlam, die van hem ſoo geacht is, in de welcke het hem ſoeter is ſtraffe te lijden, als daer buyten vrolijck te zijn. En ’t is veel ſoeter, want keerende in de geminde perſoone, ſoo ſterft hy daer in. En zy is wel dobbel bitter, want hy ſterft, niet konnende door ’t hert dringen, en ſich in haer geheel en al herſcheppen, en met haer vereenigen. Zijnde onmogelijck, datſe ſoo geheel ſouden geſcheyden en gantſch en gaer afgeſondert werden; gelijck men door
