gebruyckt tot een teycken van een Koninghlijck ontwerp, en wierden oock door de Tragiſche Poëten, in haere perſonagien gebruyckt, om hier mede uyt te drucken, onder wat ſlagh van Menſchen de heerlijcke Prachtigheydt beſtont, als hebbende de kracht van veele Rijckdommen noodigh.
Het beeld van Pallas, is tot een teycken geſtelt, om dat groote wercken behooren deſe Liefde by ſich te draegen, datmen alles eerlijck en behoorlijck uyt voere, anderſins ſullen ’t maer ydele wercken en ſotheyt weſen. De beelden nochtans diewelcke met groote koſten en weynigh nuttigheyt, door den grooten arbeyd en naerſtigheyt der Onderdaenen, gebracht werden tot een eedel eynde, zijn werckingen van de heerlijckheyt der Princen, en deſe dingen worden alleen met wijſen en wencken gedaen, gebiedende ſlechts, ſonder dat zy ſelve eenige arbeyd of moeyte, daer toe doen. En daerom is de Zeetel by haer geſtelt, weſende eertijts gebruyckt, voor een beeld van ’t Gebieden.
Magnificenza. Prachtigheyt, Grootsheyt.
EEn Vrouwe in goud gekleedt en gekroont, ſiende gelijck de Grootmoedigheyt wort afgemaelt, houdende de rechter hand op een Ovael, alwaer midden in geſchildert is een ontwerp van een prachtigh Palleys.
De Grootsheyt is een Deughd, beſtaende in iets groots en gewichtighs te doen, en daerom iſſe in goud gekleet.
Het Ovael of Ronde waer op zy de ſlincker hand houd, geeft ons te verſtaen, dat de werckinge van de heerlijckheyt is, om Templen, Palleyſen en andere wonderlijcke dingen te bouwen, ’t zy ten aenſien het Gemeene beſte, of tot eere van den Staet, of van ’t Rijck, of veel meer totten Godsdienſt: en alſoo deſe kleedinge weynigh plaetſe heeft als by de groote Princen, ſoo wordtſe een Heldiſche Deughd geheeten: waer van ſich Auguſtus roemde, als wanneer hy ſeyde, dat hy Romen gevonden hadde van Tichelſteenen gebouwt, maer dat hy ’t ſoude naelaeten van Marmor.
Prelatura. Prelaetſchap.
DE Egyptenaers beelden een Prelaet af met een ſeer eedel Hierogliphiſch beelt: Want zy maelden hem met een ſlaend uyrwerck in zijn rechter hand, en met een Sonne die eclipſeert of ſwijmt, in de ſlincker, met deſe ſpreuck: Non niſi cum deficit spectatorem habet, dat is, zy heeft geen beſchouwers, dan alſſe in ’t gebreck is. Waer door zy te verſtaen gaven, dat of wel de Sonne ſeer klaer ſcheen, ſoo waerender geene die daer op letteden, maer alleen, wanneer dieſelve eclipſeerde: Dat oock alſoo een Prelaet, hoe deughdigh hy oock mocht weſen, weynig navolgers noch aenſchouwers hadde: maer wanneer hy eclipſeerde of in eenigh gebreck of ſonde verviel, ſoo waeren terſtont alle oogen met morringe en ergerniſſe op hem gekeert, als of zy een Son ſagen die eclipſeerde, of een misgeboort van de Werlt.
Ditſelve gaven zy oock, met het uyrwerck in de rechter hand, te kennen, en miſſchien hebben de 70 Overſetters, op dit Hierogliphiſch beeld, van de Egyptenaeren, geſien in deſe plaetſe Eſaiæ, hoe heerlijck zijn de voeten op de bergen die het goede verkondigen, alwaer zy hebben overgeſet, gelijck de uyre of het uyrwerck op de bergen. Om uyt te drucken, dat de Prelaten zijn uyrwercken van de Werreld, die de Menſchen dienen tot een maete van alle bewegingen. En daerom is ’t noodigh dat zy in alle haere bewegingen en manieren welgeſchickt en oprecht mogen zijn: Want men ſiet dickwijls dat in eene ſtad veele klocken zijn, die alle daegen ſlaen, daer niemant op let ofſe wel of qualijck ſlaen, of datter iets anders aen hapert; maer indien daer nae maer een verheven uyrwerck misſtelt is, of buyten zijn tijd wijſt, ſulx dat het viere ſlaet, daer ’t maer twee ſlagen ſlaen ſoude, terſtont ſullenſe daer op ſien en morren, dat de Meeſter, en die de beſtieringe daer van heeft, geen ſorge draeght, en dat het verwarringe maeckt in alle handelingen: De reeden hier van is, om dat deſe klocke niet ſlaet als de andere gemeene klocken: maer dat het uyrwerck dient tot een regel en maete van alle bewegingen. Want de tijd is een maete van de beweginge. Tempus est mensura motus. Alſoo zijn oock de Prelaten als uyrwercken van de Werreld, geſtelt op de
