Dit kan geen ſchrandre pen’ afmaelen op ’t Penneel,
Want kloekheyt noch gedacht vertoonen’t minſte deel.
’t Geen ons, en d’ander Pool, verlicht, zijn als de kercken,
Waer in de wijſe Man Gods yver kan bemercken.
Want als hy ſlechts vercklaert een vonxken van zijn licht,
O dan bedwelmt ons hert, de ſinnen en ’t geſicht.
d’Inbeeldingh druckt die uyt, op veelerley manieren,
De Sterren nooten zijn, en d’Hemelen papieren.
Bellezza Feminile. Schoonheyt in een Vrouwe.
EEn naeckte Vrouwe met een krans van Liguſtrum en Lelien op ’t hoofd, hebbende in d’eene hand een Pijl, in d’ander een Spiegel, houdende dienſelven nae buyten gekeert, ſonder daer in te ſien: ſittende op een ſeer wreede Draecke.
De Lely is een oud Hieroglyphiſch beeld van de Schoonheyt, gelijck Pierius verhaelt. Want de Lely heeft, onder de andere bloemen, drie eedele aerdigheeden: gelijck een Florentijnſche Eedel Iuffer te verſtaen gaf, aen een beeld, dat van een lumpe Beeldhouwer gemaeckt was: Want als haer gevraegt wierde, wat zy daer van oordeelde? antwoorde zy met groote kloeckheyt, voorſtellende de Schoonheyt van een volmaeckte Iuffer, en ſtilſwijgende de bottigheyt van ’t beeld, beriſpende ſeyde: dat een Iuffer moſt weſen wit, ſacht, en vaſt: En dat oock deſe hoedanigheyt van ’t Marmor, nootſaecklijck mede moſt weſen in een ſchoone Vrouwe; gelijck Vazarius deſe drie hoedanigheden, onder alle bloemen, inſonderheyt de Lely toeſchrijft.
De Pijl geeft een wonde, die men metten eerſten weynigh voelt, maer hoe langhs ſoo dieper indringende, ſoo is zy daer ten laeſten ſwaerlijck weder uyt te krijgen: ’t welck ons te kennen geeft, dat wanneermen een ſchoone Iuffrou begint te beminnen, datmen dan ſoo terſtont de doodlijcke wonde, niet gewaer wort, maer de Liefde hoe langhs ſoo meer toenemende, ſoo voeltmen die op ’t laeſte ſeer wel: ſulx, of men ſchoon daer nae den boge wat wilde verſoeten, ſoo wort evenwel de wonde daer door niet geneſen.
De Spiegel vertoont, dat de Vroulijcke Schoonheyt, oock te gelijck een Spiegel is, in de welcke een yder ſich ſelve in beter volkomenheyt ſiende, ſoo wort de Liefde door de gedaente opgeweckt, om in die ſaecke Liefde te ſetten, waer in zy volmaeckt is geſien, om daer nae met verlangen dieſelve te genieten.
De Draeck bewijſt, dat waer Schoonheyt is, men dieſelve niet magh vertrouwen, vermits het een venijn is van quellinge en jalouſie.
Naeckt wort zy gemaelt, want zy wil met geen blancketſel overdeckt zijn. Men kan oock ſeggen dat zy broos en ſwack is, en daerom ſteeckt het Liguſtrum of keelkruyd in haere krans. Daer van Virgilius ſinght:
Vertrou o ſchoone kind, u ſchoonheyt niet te ſeer,
’t Swart bloemken wort geplukt, maer ’t witte valter neer.
Of anders:
- Het witte bloemken valter heen,
Maer ’t ſwarte plucktmen in ’t gemeen.
- Het witte bloemken valter heen,
En Ovidius ſinght in zijn Minnekonſt:
- De Schoonheyt is te brooſen goet,
Die met de Jaeren ſlijten moet:
De Lely-bloem, de Violet,
Het bloeyen ſchielijck wort belet,
Het Roosken dat in Doorens ſtaet,
Valt eerder als de Doorn vergaet.
- De Schoonheyt is te brooſen goet,
Spavento. Schrick, Verschrickinge.
ZY wort gemaelt van geſicht en kleedinge als een Vrouwe, maer ſeer ontſtelt en ſchricklijck: en ſoodanige beeldniſſe van de Schrick vereerden de Corinthers aen de kinderen van Medea, die van haer waeren verſlaegen: en dat voor een gifte, die zy hadden gegeven aen de Dochter van Creon, diewelcke t’ondergingh met haer geheele Koninghlijcke Huys.
Spavento. Schrick, Grouwlijckheyt.
EEn Man ſeer vreeſlijck van opſicht, en gewapent, die mette rechter hand een bloot Swaerd houd, ſchricklijck dreygende, mette ſlincker hand het hoofd van Meduſa, en aen zijne voeten ſal een ſeer wreede en yſelijcke Leeuwe ſtaen.
Van leelijck opſicht wort de Vreeſlijckheyt gewapent, om alſoo wel met dreygen als metter daed te doen verſchricken.
