Iae alles was ſoo onſeecker, dat oock ſelf de eene Spion den anderen wantroude. En de Spions waeren oock in ſoodanigh aenſien by den Keyser, dat oock Procureurs en Advocaeten hunne pleytſacken verlieten, en wierden Spions. Een ſchande voor ſoodaenige Princen, die haere ooren openen voor den aenbrengers, en die terſtont geloof toe ſtellen. Ammianus Marcellinus laſtert den Keyſer Conſtantinum, dat hy alle overbrengingen van de Spions voor waerachtigh en voor een klaere ſaecke hiel. En dat het hem alleene genoegh was, wanneer zijn Spion Sarimichus iemant noemde, dien hy eenige kladde aenwreef. En hier door geſchied het, datmen de moeylijckheyt van ’t Hof, ſeer qualijck kan ontvlieden, hoe onſchuldig hy oock zy, alſoo alles hangt aen ’t woord van een Spion. Antoninus de Keyſer, die billick de Godvruchtige genaemt wierde, had voor een gewoonte de Spions ten doode te veroordeelen, wanneer de miſdaet niet bleeck, en alſſe al bekent was, ſoo betaelde hy hun, doch verjoeghſe daer nae als oneerlijcke luyden van hem af. En dit behoortmen voornaemlijck te onderhouden, datmen de valſche Spions ſtraffe, op datſe geen eerlijcke noch vrome luyden in ’t lijden brengen. Pertinax de Keyſer, alhoewel hy ſachter mette Spions ommegingh, niet te min belaſte hy datſe ſouden gebonden en geſtraft worden, ſtellende een beſondere ſtraffe, op yders waerdye, die door de Spion was aengebracht. Septimus Severus, zijnde Onder-Burgemeeſter in Sicilien, wierde beſchuldight, dat hy aen den Chaldeen en Waerſeggers ſoude raed gevraeght hebben, of hy oock Keyſer ſoude werden: doch de ſaecke ondertaſt, en daer van vry gekent zijnde, wierde de Beſchuldiger gekruyſt. Theodoricus Koningh der Gothen in Italien, hoewel hy een Barbaer was, nochtans als een rechtvaerdigh Prince, ſoo vervloeckte hy den Spions, en wilde dat de beſchuldigers ſouden werden verbrant, indienſe de miſdaet niet beweſen: gelijck hy daer van een gebodt uytgaf, dat van zijnen Raedsheer Caſſiodorus is te boeck geſtelt.
De Tongen vertoonen ons het voorwerp en de werckinge van de Spions, die ſoo haeſt de minſte ſaecke niet hebben geſien, alhoewel die geene beriſpinge waerdigh is, nochtans diewijle zy van ſnooder aert zijn, ſoo dragen zy die terſtont over, en dat meerendeels valſch en ongerechtigh. En hier over ſlaenſe geen acht op eenige ſtaet, maer ſtellen al haer ſorge te wercke, hoeſe des volx praet mogen beſpieden, en roemen ſich daer van, die te willen ontdecken. De heerlijckheyt der Koningen is de woorden te onderſoecken, ſeyt Salom. in zijne Spreucken xxv cap. Maer ’t gebeurt dickwijls datſe haere oogen aen de loogen van den Laſteraer verleenen, en in ſoodanigen val, zijnſe onbeleeft, datſe licht geloven. Apelles maelde eenen Koningh af met Eeſels ooren: een ontwerp van de alderoudſte, dieder verſierden, dat Midas Koningh van Phrigien, Eeſels ooren hadde, om de menichte van Spions die hy hadde, en die hy zijne Eeſels ooren mildelijck toereickte: want dit Dier heeft ſeer groote ooren, en is, behalven den Muys, van ’t alderſcherpſte gehoor, gelijck Suidas verhaelt. En ’t gebeurt daer over, datmen met vreede aen de Hoven niet kan verblijven: Want waer de Princen hunne ooren gewilligh verleenen aen valſche en logenachtige overbrengingen, daer zijn al hunne Dienaers Godloos en ſchelms. En dit zy van my niet geſeyt, maer van Salomon in ’t xxix cap. van zijne Spreucken: Een Prince die gaerne leugenen hoort, heeft Godlooſe dienaers.
De Lantaerne die hy in de ſlincker hand houd, bediet, dat de Spion niet alleene by dage, maer oock by nachte alles beſpiet. Diogenes droegh by daege een Lantaerne, om Menſchen te ſoecken, maer de Spion, ſoeckt by nachte de Menſchen met een Lantaerne in de hand. En Lucianus voert in zijne t’ſaemenſpraeck van Tirannus, een Lantaerne in, om by Radamantus den Helſchen Rechter, de boeverien en ſchelmſtucken van Megapantus, te beſpieden.
De gevleugelde voeten bedieden, dat de Spion moet naerſtigh en wacker zijn, anderſins ſoude hy geen voordeel doen, ſoo hy niet beſorght en vaerdigh was, en gelijck als Mercurius gevleugelt: diewelcke nae de verſieringe der Poëten en van Lucianus, in zijne t’ſaemenſpraeck van Mercurius, de verdoemde zielen nae de Helſche ſtraffe geleyde, door zijne woorden. Homerus noemtſe gevleugelde woorden. En derhalven Mercurius een overbriever van de beuſelachtige Goden, wort van de Oude gevleugelt afgemaelt; daer door willende uytdrucken, dat gelijck
Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/505
Deze pagina is proefgelezen
483
Spion. Spia.
P p p 2 de
