Iupiter! dit Volck, gelijck ick heeden deſe Sogh ſlae, noch harder ſtraffen en ſlaen. En dit geſeyt hebbende, ſloegh hy den Sogh, met een keyſteen in den kop, dat zy ſtierf, ’t welck van Paradin in deſe korte Dichten geſtelt is:
Wat aen dees Sogh geſchiet, ſoo ick mijn trouwe ſchen,
Dat moet my oock geſchien, ſoo ick bedrieger ben.
Men leeſt noch van een andere maniere, die by den Griecken gebruyckt is, gelijck Homerus in zijn iii Ilias verhaelt, alwaer zy verdraegen zijn in een Verbond en Vriendſchap, ſtellende eerſt den geheelen Oorlogh, in het twee-gevecht tuſſchen Alexander en Menelaus, om de Liefde van Helena, die met lange Spieſſen om de Vrouwe ſouden vechten, in deſer maniere, dat de Overwinner de Rijckdommen en de ſchoonheyt van Helena ſoude genieten, en d’andere ſouden in verſekerde vreede en vriendſchap blijven. En dit alles geſchiede op deſer wijſe: De Keyſer, zijne handen eerſt met water gewaſſchen hebbende, nam een Mes en ſchoor daer mede de hoofdhayren van eenige Lammerkens af, en deelde die onder den Vorſten uyt, ſoo wel van d’eene als van d’ander ſijde: verhaelende voorts de verbinteniſſen van ’t verdragh, ſtekende den Lammerkens den ſtrot af, gietende daer Wijn op, ſeggende: O ghy verheven Iupiter! en ghy andere onſterflijcke Goden! geeft, dat, wie van beyden deſe verbonden breeckt, zijn breyn magh ter aerden vloeyen, gelijck deſe Wijn doet.
Maer wy hebben door deſe beeldeniſſe, geene van alle deſe ſlagh van Verbonden vertoont, om dat die onder het beeld van de Vreede en Vriendſchap behooren. Want het woord Fœdus bediet niet anders, als het ſal Vriendſchap zijn, tuſſchen dees en die, en dat onder die en deſe voorwaerden, met deſe woorden, Amicitia eſto. Waer van Briſſonius, in ’t i boeck een beſonder aenmercker is, uyt het xxxviii boeck van T. Livius, en beweert dat het Verbont, met Antiocho in deſe maniere beſchreven is, datter ſal vriendſchap zijn tuſſchen den Koningh Antiocho, en ’t Roomſche Volck, op deſe Wet en Voorwaerden. Sulx dat wy een ander ſlagh van Verbond ſullen ſtellen, ’t welck ſoodaenigh is, als wanneer ſich twee of meer Volckeren te ſaemen tegen eenen algemeenen Viand verbinden: ſoodanigh was het Verbond van Pius v, metten Catholijcken Koning en mette Republique van Venetien, tegens den Turck, ’t welck het Heylig Verbond geheeten wierde: En de Bergh, waer op dit Verbond gemaeckt wierde, is altijd den Bergh des Heyligen Verbonds genaemt geweeſt. En men ſiet dit Verbond in de Koninghlijcke ſaele afgemaelt, in de beeldniſſe van drie Vrouwen, die malkanderen omarmen: eene van dieſelve vertoont de Heylige Kercke, d’ander Hiſpanien, de derde Venetien, zijnde dieſelve met haere gewoonlijcke waepenen en devijſen onderſcheyden.
Wy hebben twee gewaepende Vrouwen, die malkanderen omarmen, afgebeelt, om het verdragh en de eendracht van de hulpe mette wapenen, tegens den Vianden, te vertoonen.
Ardeola of Reyger en de Kray zijn beeldniſſen van ’t Verbond, tegens eenen gemeenen Viand, want deſe twee Vogels zijn vianden van den Vos, die haer oock altijd belaeght, waer over zy oock vereenight zijn om gelijckerhand den Vos te beſpringen, te verſcheuren en met haeren beck te picken, ſoo veel als zy konnen. Daerom hebben wy den Vos onder de voeten, van deſe beeldniſſe, als tot een beeld, in deſe plaetſe, van een algemeen Viand, geleyt, die van de verbondene door middel van den Oorlogh, moet onder de voeten gehouden werden, waer van de spieſſe, die yder van deſe Vrouwen in de hand heeft, een Hieroglyphiſch beeld is.
Dat de Reyger en de Kray die boven op de Spieſſen ſtaen, vrienden zijn, dat ſeyt Ariſtoteles in ’t ix boek i cap. van de Dieren, en datſe een Verbond maecken tegen den Vos, dat verhaelt Plinius in zijn x boeck lxxii capittel.
Merito. Verdienſt, Belooningh, Waerdigheyt.
EEn Man ſtaende op een ſteyle en ſcherpe plaetſe, met koſtelijcke en rijcke kleederen, hebbende ’t hoofd met een Lauwerkrans omwoelt, houdende mette rechter hand, wiens arm gewapent is, eenen Scepter, en mette bloote ſlincker hand, ſal hy een boeck houden.
De Verdienſte is, nae ’t ſeggen van S. Thomas, een deughdlijcke werckinge, waer toe alles behoort, wat erkenteniſſe van vergeldinge waerdigh geacht wort.
Hy wort op een hooghte geſtelt, om de
