Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/558

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
536
 
Renumeratione. Vergeldinge.

die de ſorge en plicht vergeten, die zy over haere kinders moeten hebben, een ſnoer van Galattite om den hals ſullen dragen, om datſe geen memorie of geheugh hebben, overmits zy de ſorge, die zy over haere kinders behooren te hebben, vergeten, en in den wind ſlaen.
 Het Ey datſe in haer hand heeft metten Struys ter ſijden, bediet, dat de Vaeders en Moeders, die geen ſorge dragen over haere kinderen, de Struyſen gelijck zijn, diewelcke als haer tijd van broeden aen komt, ’t welck in Junius plagh te geſchieden, als de Plejades of Wachters voortkomen: ſoo decken zy hare Eyers in ’t ſand, en vergeten ſtrax waer zy die hebben geleyt, als gantſch geene ſorge daer over hebbende. Waer over Job xxxix uytroept, de Struys leyt haere eyeren op ’t land, en vergeet ſtrax waer zy die gelaeten heeft, eerſe van eenigh dier mochten werden vertreden.

Renumeratione. Vergeldinge.

EEn bedaeghde Vrouwe, met een goude kroone gekroont, gekleet met een prachtigh en eedel kleed, diewelcke ſittende een Maetſtock in haere ſchoot heeft, die zy met een ſeer groote vaerdigheyt een ander overlevert, hebbende in de rechter hand een Lauwerkrans en een goude keeten, in de ſlincker houdſe een boſſel kooren-ayren, met een beurſſe vol gelds.
 Gelijck daer verſcheyden moeylijckheden en ſloverien zijn, die de Menſchen begaen, alſoo oock wy, willende de vergeldinge deſſelven, in een beeld, vertoonen, ſouden wy dieſelve noodſaecklijck in verſcheyden gedaenten moeten vertoonen. Maer wy willen afmaelen de vergeldinge van de ſloverie en van de deughdlijcke dienſtbaerheyt, om dat deſe de eygene en betaemlijcke vergeldinge is. Van d’eene en van d’ander, ſullen wy ſpreken, ter ſijden ſtellende het gemeen Volckjen, die den nacht voor den dagh aenſien.
 Wy ſeggen dan, dat de Vergeldinge een werck is, en een uytdeelinge van mildigheyt, doch met bepaelinge en met maete, ſich uytſtreckende in twee voornaemſte hoofdſtucken, d’eene is het nutte, d’ander is de eere.
 Bedaeght van ouder wortſe vertoont, om dat het overlegh en ’t oordeel in dees Ouder beſtaet, te weeten, als wetende wat recht en betaemlijck is. Zy houd een goude kroone op ’t hoofd, want het is Princelijck aen andere vergeldinge te doen, alhoewel daer tegenwoordigh weinige zijn, die ’t in ’t werck ſtellen. Doch dit zy geſeyt buyten naedeel van die geene, die deſe eedele deughd betrachten.
 Het eedele, koſtle en prachtige kleed, betoont niet alleene de eedelheyt en grootsheyt van ’t gemoed, des geenen, die een voornemen heeft aen andere weldaed te doen, maer betoont oock, dat die geene die vergeldinge doet, oock macht moet hebben om te konnen vergelden.
 Zy wort gemaelt datſe ſit, houdende den Maetſtock in den ſchoot, om te vertoonen, dat de Vergeldinge een deel van de Gerechtigheyt is, vermits die geene, die daer oordeelt en de hoedanigheyt van de perſoonen afmeet nae haere verdienſten, die geeft niet aen de onwetende, het geene, dat door de gerechtigheit eenen deughdſamen toekomt. Datſe mette rechter hand en met vaerdigheyt een Lauwerkrans en goude keetens uytdeelt, en mette ſlincker kooren-ayren en de beurſe vol gelds, bediet, dat gelijck de ſtaet en de gelegentheyt der Menſchen verſcheyden is, alſoo doetſe erkenteniſſe aen die geene, die ’t waerdigh zijn: deſe met het profijtlijcke, en die mette eere. Die mette eere, wort door den Lauwerkrans afgebeelt, en mette goude keeten worden beyde belooningen uytgedruckt, die aen luyden van ſtaet, en die waerdigh zijn verheven te worden, gegeven worden. Hier over ſeyt Cicero in ’t 2 boeck van zijne Burgerplichten: Ick houde dat het beter is aen de goede, als aen de geveinſde weldaed te doen. En ten aenſien van ’t nutte en profijtlijcke, zijn de kooren-ayren, en de beurſe vol geld, daer by gevoeght, die daerom worden gegeven aen die geene, die ’t waerdigh zijn, maer voor die van veel minder ſtaet, zijn de kooren-ayren geſtelt.

Perdono. Vergifniſſe, Quijtſcheldinge.

EEn Man, die de borſt gewont hebbende, ’t aengeſicht en d’oogen ten Hemel heeft geſlagen, houdende in de rechter hand een

bloot