Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/593

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 
571
Vreede. Vreeſe, Bloodigheyt.

Pace, nae de Medaglie van Claudius.

EEn Vrouwe, die een Overvloets hooren nae der aerde keert, alwaer een Slange komt opſchieten met wreede krullen, vertoonende de verſcheydentheyt der verwen, en ’t venijn datſe by haer heeft; en mette andere hand bedeckt zy met een ſluyer de oogen van de Slange, om datmen dieſelve niet ſoude ſien. Met deſe letteren Pax orb. terr. Aug.
 De Latijnen noemden het Caduceum, want als dat voor den dagh quam, ſoo verdweenen ſtrax alle twiſten en tweedrachten, en worde daer door de Vreede te kennen gegeven, zijnde een teycken van den Vreede.
 Het bedecken van de oogen met een ſluyer, is, om den Slange niet te ſien. Daer door te kennen gevende, dat de krijgh, die door de venijnige Slange wordt afgebeelt, verderflijck was, en van ongelooflijcke ſchade. Waer over Virgilius ſeyt:

De krijgh brenght heyl noch welvaert mee,
Wy wenſchen alle nae de Vree.

 Pacifico. Vreedſaem. Siet onder de ſevende Saligheyt.

Timidita o timore. Vreeſe, Bloodigheyt.

EEn oud Man in ’t geel gekleedt, en gekromt van lichaem, ’t aengeſicht een weinigh bleeck, van kleyne en witte oogen, met lange en dunne handen, de voeten gevleugelt, ſtaende treurigh, houdende onder den ſlincker arm een Haeſe. ’t Is wel waer dat tuſſchen Bloodigheyt en Vreeſe een weinigh onderſcheyd is, nochtans iſſe niet ſoo, of zy konnen, door een beeld wel werden afgemaelt, daerom ſullen wy ſeggen, dat de Vreeſe en ontſtellinge van ’t gemoed is heerkomende van twijfelachtige Menſchen, die haer inbeelden, dat zy te ſwack zijn, om hare ſaecken genoegh te verdedigen.
 Oud is hy gemaelt, om dat de Vreeſe voortkomt door mangel van ’t bloed, en wackerheyt van geeſt, dat den Ouden meeſt ontbreeckt, en alſoo zy te gelijck met de Iaeren haere kracht verlieſen, ſoo vreeſenſe oock lichtelijck voor alle ongevallen.
 Het geel, daer hy mede gekleet is, is een onvolmaeckte verwe, gelijck oock de bloodigheyt een onvolmaecktheyt in den Menſche vertoont, die anders nergens heerkomt, dan door de kenniſſe van haere eygene onwaerdigheyt.
 De bovengeſeyde teykenen van ’t lichaem, zijn van alle Natuyrkenners, in de vreeſachtige aengemerckt, en in ’t beſonder van Ariſtoteles in zijn vi, ix, en x cap.
 De Haeſe onder de ſlincker arm, gelijck dieſelve Schrijver verhaelt, is het vreeſachtighſte Dier van haere aert, waer van wy klaere teyckenen en werckingen ſien.
 De gevleugelde voeten, bedieden de vlucht, die door overtollige Vreeſe wordt veroorſaeckt, gelijck wy elders hebben geſeyt.

Timore. Vreeſe, Verſaeghtheyt.

EEn oud bleeck Man, met Harte-vellen bekleet, alſoo dat het Hartshoofd, boven op des Mans hoofd, ſal als een cierſel ſtaen, en voor de Harts-oogen, ſullen veele roode veeren zijn.
 De Vreeſe wort bleeck gemaeckt, om dat zy, die daer vreeſt, bleeckheyt aenbrenght.
 Met een Herts-vell is hy gemaeckt, om dat het Hert een ſeer vreeſachtigh Dier is, vliedende voor de minſte beweginge, en ſoo het in ’t rennen eenige roode veeren ſiet, ſoo ſal ’t zijnen loop breecken, en ſal ſich herwaerts en derwaerts drayen, en daer door dickwijls worden gevangen; ’t welck Virgilius toeſtemt in ’t xii boeck van Æneas:

Hy is, gelijck een Hert, beſet in eene ſtroom,
Dat voor roo-veeren vlucht, uyt ingebeelde ſchroom.

Paura. Vreeſe.

EEn Vrouwe met een ſeer kleyn aengeſicht, en bleeck. De kleynheyt, gelijck eenige Philoſophen verhaelen, bediet kleynmoedigheyt, ſtaende gereet om met Vreeſe te vluchten, met de handen om hoogh, hebbende de hayren uytgeſtrekt, door de kracht van de Vreeſe: en op haere ſchouderen ſal een vreeſlijck monſter ſtaen. Voorts kondy ſien, watter van de bloodigheyt en van de verſaeghtheyt geſeyt is, die mede zijn diergelijcke dingen, of ten minſten, met weinigh of meer verſchil.

C c c c 2 Pia-