den Menſche zijn. Tot verklaeringh van beyde inſichten, is genoegh, ’t geene te vooren is geſeyt.
Den gulden Helm op ’t hoofd, bediet dat het Verſtand van een kloeck en voorſichtigh Man, gewapent zijnde met wijſe raedſlagen, ſich lichtlijck beſchermt tegens ’t geene hem ſoude mogen ſchaedelijck weſen, uytblinckende in goede en deughdelijcke wercken.
De krans van Moerbeſien blaeders, bediet, dat een wijs en voorſichtigh Man, geen ſaecke voor den tijd moet doen, maer moet dieſelve met oordeel beſtieren; en daerom ſeght Alciatus:
De traege Moor bloeyt ſelden eer,
Voor dat de koude leyt ter neer,
Een vvijs Man doet niet voor den tijt,
Maer ſchicktet al door maet en vlijt.
Het Viſchjen Remora, dat rontom den Pijl geſlingert is, een kenteycken van ’t ſelve: en vermaent ons ter overvloet, datmen niet al te traegh moet zijn, om ’t bekende goed by der hand te vatten, ’t welck van Alciatus, niet buyten ons voorſtel, hier wort bygevoeght:
Niet al te haeſt, maer ſoetjes aen:
Legh over vvat beſt is gedaen:
Niet al te traegh, niet al te ſnel,
Dat paſt een deftigh Man ſeer vvel.
De Viſch geſlingert om den pijl,
Leert dat ghy doch geen dingh ter ijl,
Maer langhſaem met rijp onderſcheyt,
Moet maetigh zijn in u beleyt.
De Spiegel bediet, de kenniſſe van de Wijſe, die oock zijne handlingen niet kan rechten, indien hy zijne gebreecken niet kent noch verbetert. En dit verſtont Socrates wanneer hy zijne Scholieren beval, datſe alle morgen ſouden in den Spiegel ſien.
Het Hert, op de maniere, als geſeyt is, vertoont het ſelve dat de Pijl en de Viſch doet: Want ſoo veele als hem zijne lange en rappe beenen, totten loop opſtoocken, ſoo verletten hem, in ’t tegendeel, het ſwaer gewicht van de hoorens, dat hy daer door, ’t gevaer van de boſſchen en ſtruyvellen, kan ontrennen. En oock ’t voorſtel van ’t herkauwen van dit dier, paſt totte overweginge, dieder voorgaet, totte uytvoeringe van onſe goede gedachten. ’t Sal oock niet overtolligh zijn, dat hier ’t klinckdicht wierde geſtelt, van den Eedelman Giov. Buondelmonte, van deſen inhoud:
O heerelijcke deughd! die ons den vvegh vvijſt aen,
VVaer door vvy lof by ’t vrome Volck behaelen:
Ghy ſtut en onderhoud, ons leven, dat vvy gaen,
Op d’eeren trap in deughdelijcke paelen.
Ghy vveet den tijd en plaets en ’t onderſcheyt te giſſen,
VVat is voorby, of nu, of vvatter komen ſal:
De reeder vvelgeſchickt, die kan niet lichtlijck miſſen,
VVant door u vvijs beleyt ſoo ſchickt ghy ’t over al.
Verlicht ons met u licht, ten minſten met u ſtraelen,
O VVijsheyt vvel gelieft! een dochter van Iupijn,
Op dat d’onvvetentheyt magh uyt mijn ziele daelen,
En ick magh, door u licht en geeſt, begonſtight zijn.
En om deſe beeldniſſe wat verſcheyden te maecken, ſoo kanſe in plaets, van datſe den Pijl houd, op de maniere, als geſeyt is, met de eene hand op een Ancker leunen, alwaer een Dolphin rontom is geſlingert; ’t welck deſelve beteykniſſe heeft, als de Pijle, alwaer ’t Visken Remora is omgeſlingert. En dit Ancker met den Dolphin, was het devijs van Auguſtus, om de voorſichtigheyt of kloeckheyt uyt te drucken, gelijck ’t ſelve Sebastian Erizzus verklaert in zijne Medaglien.
Afbeeldinge van VViſſel.
DE Wiſſel kan afgebeelt werden in geſtalte van een Vrouwe, met twee aenſichten, d’een nae de rechter hand, d’ander nae de ſlincker hand ſiende. ’t Aengeſicht na de rechter hand, als oock die geheele ſijde is ſchoon en volmaeckt, d’uytſicht jeughdigh en wacker, dat nae de ſlincker hand, is oud, mager en bleeck, hebbende de ſlincker voet veel korter dan de rechter, waerover zy met de ſlincker arm op een kruck ſteunt, als die ſonder dieſelve niet ſou konnen gaen. Op haer hoofd ruſt een Cameloen, of de Viſch Polipus, welck van beyden het aerdighſt kan afgemaelt worden. Op den kop van een van de voornoemde beeſten, ſtaet nae de rechter hand gekeert een kleyn beeldeken, hebbende een letter-rol in de hand, alwaer Credit op geſchreven ſtaet, en in d’ander hand een kettingh, daer een ander beeldeken na de ſlincker hand uytſiende, en ſtaende op de ſteert van een van de voorſeyde beeſten, mede aen den hals geboeit is, die oock een klein letterrol in de hand heeft, daer Debet op geſchreven ſtaet. Om haer bloote hals heeft zy een kettingh, of halsband van verſcheyde gemunte penningen aen den anderen gehecht, daer onder een groote penningh (in plaetſe van een bagge) aen hanght, met deſe woorden
