Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/647

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 
625
Ooſt. Middagh of Zuyden.


 Het wort als een kindeken vertoont, om dat wy, willende den dagh in vier deelen afdeelen, ſoo is ’t reeden dat het eerſte een kind zy. Het tweede een Iongelingh, het derde een Man, en het vierde een oud Man. En daerom als de Sonne uyt den Ooſten komt, ’t welck ’t beginſel van de dagh is, begint de Hemel klaer te worden, om het Aerdrijck te verlichten. Petrarcha ſeyt, naulijx ſchootſe een ſtrael uyten Ooſten.
 Van ſonderlinge ſchoonheyt wort het geſchildert, om dat de Sonne in ’t Ooſten opgaet, ’t welck gebeurt, dat in iemands geboorte de Sonne in’t opklimmen zijnde boven andere Hemelſche lichaemen, brenghtſe dieſelve, door een beſondere kracht, ſeer ſchoon van aengeſicht voor den dagh, lieflijck, ſnel, heerlijck, van opmercklijcke zeeden en uytmuntende eedelheyt. Van roode en blooſende kaecken, en met een blonde kuyf als goud, wort het geſchildert, als geſeyt is, om dat Pamphilus Saxo daer van aldus ſpreeckt:

Aurora Tithans koets ontſluyt,
En bromt met gulde locken uyt,
En rijſt met een doorluchte glans,
Geciert als met een Rooſenkrans:
En Phaëtons geſpan op ’t ſpoor,
Vlamt d’ Hemel met haer wielen door.

 Het houd op ’t ſpitſe van ’t hoofd de klare en ſchoone Morgenſterre Lucifer of Lichtdraeger geheeten. Het kleed wort root gemaeckt, om dat Bocatius ſeyt, dat de dampen den Morgenſtond belettende, te gelijck met het rijſen van de Sonne worden opgetrocken en den Morgenſtond maecken.
 Het cierſel van ſchoone en blinckende perlen, bediet, dat de perlen uyten Ooſten komen, die de Werreld over in grooten prijs en waerde zijn, om dat het een eedele ſteen is van wittigheyt en deughd.
 Het blauwe gordel, alwaer het teycken van den Ram, Leeuw en Schutter op ſtaet, zijn voor den Sterrekunders of Aſtrologen Ooſtlijcke teyckenen. ’t Houd de rechter arm om hoogh, om te betoonen dat het Ooſt aen de rechter ſijde des Werrelts is, en daerom is oock ’t aengeſicht daer nae toe gekeert, of oock, om dat men zijn oogen in ’t Ooſten plagh op te ſlaen, om God te bidden en aen te roepen.
 De ſchoone bloemruycker van verſcheyden bloemen in de rechter hand, die nu beginnen op te gaen, en de Sonne, gelijck wy hebben geſeyt, vertoont, dat in ’t opgaen van de klaerblinckende en heldere ſtraelen van de Sonne in ’t Ooſten, de velden lachen, de bloemen ſich openen, en een yder ſich verfriſcht en vervrolijckt.
 Mette ſlincker hand houd het een Wieroockvat, waer van een reuck opgaet, om te vertoonen, dat in de Ooſterſche Landen verſcheyden reuckwerck, ſpeceryen, balſaemen en andere aerdigheeden van daen komen, die deſe goeddadige climaet voortbrenght, gelijck Petrarcha ſeyt, en zy maeckt oock de grootſte ſchadu van’t lichaem. Waer over Silius Italicus ſeyt:

In ’t opgaen van den dageraet,
De ſchadu grooter plaets beſlaet.

Waer van verſcheyden Dichters hebben geſchreven, doch inſonderheyt de Heer Gio. Camillus de eedle Romeyn, die wy alhier hebben gevolght:

Auroor in ’t Ooſt, aen Ganges vloet,
Daer ’t vriendlijck licht ſich open doet,
Met Rooskens, en met ſilvre voeten,
Komt nu den friſſchen dagh begroeten.
Maer ’t Sonnetjen noch ſwack en teer,
Schiet nauwelijx zijn ſtraelen neer,
Of ſtrax ſoo gaet de nacht verſchuylen,
En berght ſich in de duyſtre kuylen.
Door ’s gulde fackels bly geſicht,
Soo wort de Hemel klaer en licht:
Meedogend met zijn ſoete ſtraelen,
Komt Phœbus op het kruydjen daelen,
En leckt den dauw van bloem en plant,
En ſtreelt en kuſt het vochtigh Land.
De windekens vol ſoete ſuchtjens,
Bedrijven door ’t geruys veel kluchtjens,
Maer ’t Vogeltjen, door ’t flickren, bly,
Dat queelt een ſoete vryery.

Mezodi. Middagh of Zuyden.

EEn jonge Moore, die eer kleyn als groot is, die een Sonne op ’t hoofd ſal hebben, die hem het geheele hoofd ſal omſchijnen, ſal in gevlamt root gekleet weſen, dat uyten geelen ſiet, ſal een blaeu gordel hebben, alwaer de teyckenen van Taurus, Virgo en Capricornus rontom ſtaen. In de rechter hand ſal hy Pijlen houden, en in de ſlincker een tacke van Lotum, met blaeders en bloemen, die de

K k k k boo-