Het boſch en ’t aerdrijck had haer ruſt,
De Zee was oock in ſlaep geſuſt,
De dierkens, en ’t gevogelt mee,
De Viſchjes ſliepen in de Zee,
De ſtille nacht, van ſorgen vry,
Dreef d’arbeyt wegh en ſlaverny.
Hy houd de Heſperus of d’Avondſterre op ’t hoofd, om dat die in ’t begin van de nacht in ’t Weſten verſchijnt. Dat hy metten rugge gekeert ſtaet, houdende de rechter arm, recht uyt nae de aerde, wijſende metten Vinger nae ’t Weſten, alwaer de Sonne is ondergegaen, is om te vertoonen, dat de dagh wegh gaende, ons haere ſchouders toekeert, en ons van haer licht berooft. Wijſende oock metten Vinger nae ’t Weſten, tot een onderſcheydt van ’t Ooſten, als die zijn rechter arm nae ’t Ooſten uytſteeckt.
Mette ſlincker hand houd hy een bos Maenekoppen, weſende dieſelve een beeld van de Slaep, als een eygen werck van de nacht.
De locht wort bruyn gemaeckt met een uyl of Vleermuys, om dat in ’t begin van den Avond de locht bruyn wort, en deſe dieren ſich dan vertoonen.
De ſchaduwe van deſe beeldniſſe wordt ſeer langh gemaeckt, jae veel langer als ’t licchaem, want ſoo veele meer als de Sonne van ons afgaet, ſoo veel te grooter worden de ſchaduwen van alle lichaemen, gelijck daer van oock in ’t beeld van ’t Ooſten geſeyt is.
Venti.
HOewel men van de twee en dertigh ſtreecken op ’t Compas, en van by-winden ſpreeckt, ſoo zijnder nochtans niet meer als vier hoofd-winden, waer van wy hier vooren de beeldniſſe hebben afgemaelt, die uyt yder hoeck, van de vier deelen des Werrelts, afblaeſen. Diewelcke van Ovidius elck op zijne plaetſe in ’t i boeck geſtelt zijn.
Aura. Een ſoet Windeken.
EEn Maeghdeken met blonde hoofdhayren, die in den Wind zijn uytgeſpreyt, met een ſchoon hulſel van allerleye bloemen op ’t hoofd, ’t geſicht ſal een weinigh bol weſen, met opgeblaſen wangen, als men den Wind maelt, doch datſe niet misſtelt zy. Zy ſal vleugels aen de ſchouderen hebben, die van verſcheyden verwen zijn, maer meeſt van verwe als de locht is, ſtroyende met beide handen verſcheyden bloemen.
Daer zijn drie lieflijcke Windekens, d’eerſte in ’t opkomen van den dagh, de tweede op den Middagh, de derde op de Avond.
Van de Poëten zijnder ſeer aengenaeme kinderkens van gemaeckt, die haere bloemkens ſayen door de gelegentheyt van deſe ſoele Windekens, die in de tijd van de Lente, haeren ſoeten en lieflijcken reuck der bloemkens verſpreyden, ghelijck Petrarcha ſinght:
Aurora in de Lent met Aura lieflijck ſpeelt,
Die ons den nieuwen tijd en ſoete bloemkens deelt.
En in zijn clxii klinckdicht ſeyt hy aldus:
De geeſtige Aura doet den regen-buy vergaen,
En weckt de bloemkens op, in ſchadu van de blaen,
Soo dat haer ſoete geeſt, haer ſchenkt een vrolijk leven.
Iongh en met vleugels iſſe gemaelt, om de ſnelheyt van hare bewegingen te vertoonen.
Venti. Winden.
Æolus. Koningh van de Winden.
EEn Man met een Koninghlijcke Mantel, en vleugels aen de ſchouderen, met ſeer wilde hoofdhayren, met een kroone daer boven op, hebbende ronde en opgeblaeſen wangen, houdende met beyde handen en ſtrenge grepen, eenen breydel of toom.
Hy wort gemaelt eenen breydel of toom te dragen, om dat de Poëten hem Koningh der Winden noemen; gelijck Boccatius ’t ſelve in zijn xiii boeck verhaelt: Hy quam in Æolia tot de ſtad van de Winden, alwaer met groot geraes de plaetſen waeren opgehoopt, van de geſtoorde Zuydewinden. En Æolus ſittende in een groot hol, druckte daer de moeylijcke Winden uyt met de luytruchtige Tempe. En aldaer, als een groot Koningh, ſluyt hy die wederom met teugels, en als die dan wederom verſtoort zijn, dan blaſenſe met een groote weerſlagh, rontom de hooge bergen. En Virgilius in zijn i boeck van Æneas, beſchrijft die ten naeſten by mede op deſer wijſe: De Goddinne Thalia, by haer ſelve met een brandende hert, en over de ſtinckende plaetſen omſwervende, quam met de raſende Zuydewinden en een ſlaghregen, in ’t Vaederland: hier was de Koningh Æolus in een diep hol, daer de ſuyſende Winden een geweldigh geluyt maeckten. Maer door zijn gebiet, ſoo knelt by die
