van Venus opgeſchort, dat by de Griecken Ceſtum of Balteus geheeten is, ’t welck Venus, Moeder van alle ſchoonheyt en geeſtigheyt plagh te draegen, om bevalligh te zijn, en dat ſelve hadde ſulcken kracht in de Minneverſtooringen, dat het oock den verſtoorden en raſenden Mars konde ſtillen, en Iuno die ’t ſelve van Venus hadde geleent, konde daer mede den donderenden blixem-draeger Iupiter te vreden ſtellen. Waer over oock Martialis ſoetelijck ſcherſt, willende Iulia prijſen over haere geeſtigheyt en Bevalligheyt, ſeyt, dat Iuno en Venus te gelijck, van haer het gordel ſouden moeten bidden. Dit koſtelijck gordel is van Homerus beſchreven, dat het ſeer korſtigh met de naelde was geborduyrt, waer in dat alle aenlockingen waeren, te weten, de Liefde en het verlangen, de t’ ſaemenſpraeck, de ſoetvloeyende reden die ’t gemoed der Wijſen verſtrickt. Dit was haer in de hand gegeven, en tot haer geſeyt, Neemt dit gordel, dat wonderlijck geweven is, en druckt dat om uwe ſyden, want daer zijn alle dingen in gemaeckt, en gelooft dat het u niet onmogelijck ſal weſen uyt te voeren, al ’t geene ghy ſult begeeren. Hier uyt blijckt nae ’t getuyghnis van Homerus, dat in dit gordel mette naelde geborduyrt waeren, de Liefde, het verlangen, en de ſoetvloeyende en aengenaeme welſprekentheyt.
De Liefde hebben wy gemaelt op de gewoonlijcke maniere van een gevleugelt Ionghsken, en ’t verlangen door den brandenden fackel: ’t welck die geene zijn, die op de maniere als een brandende toortſe, ’t hert der Minnaers geſtaedigh doet ontvoncken. De ſoete en lieflijcke welſprekentheyt wort door den ſtaf van Mercurius uytgebeeld, dewijl de oude Poëeten Mercurium voor een Vader van de Welſprekentheyt en ’t hoofd van de Bevalligheden uytroepen. Waer over oock Lucianus, Mercurium invoert, als dat hy het gordel van Venus ſoude hebben geſtolen van wien hy oock wierde omarmt, om de over winninge, die hy door haere Bevalligheyt hadde verkregen. En niet ſonder reden ſtelden die van Athenen Mercurium, als Pauſanias verhaelt, voor den ingang van ’t kaſteel en de Bevalligheden daer neffens. Sulx dat de Slangenſtaf van Mercurius dient voor een beeld van de Welſprekentheyt en van een lieflijcke welſprekende tonge: en door dit gordel wil Homerus de kracht van de Bevalligheyt te verſtaen geven, ſonder welcke de ſchoonheyt niet om ’t lijf heeft. Venus was wel ſchoon, maer ſonder het gordel, ’t welck een beeld was van de Bevalligheyt, ſoo koſt zy Mars niet verſoeten noch aen haere ſyde trecken. Iuno was wel ſchoon, maer ſonder het gordel van Venus, dat is, ſonder aengenaemheyt en Bevalligheyt, koſt zy Iupiter niet verſachten, daer door zy hem nochtans vermorwde, gelijck Venus oock Mars dede: willende te kennen geven, dat de ſchoonheyt gevoeght by de Bevalligheyt een yder kan aenlocken, hoe wreed van herten dat hy oock mocht weſen als Mars, of van een ſoo hoogh en verheven gemoed als Iupiter: Maer dat de ſchoonheyt deſe kracht niet hadde ſonder de Bevalligheyt, diewelcke Liefde en verlangen verweckte in de gemoederen van de wijſe Mannen, en dat door de aengenaemheyt van ’t ſpreecken, treckende dieſelve ſoodanigh, datſe van haer kan verkrijgen, watſe ſal begeeren.
Libanius de Griexſche Philoſooph, verſiert over het gordel en over de rooſe een aerdige kluchte, gelijck Angelus Politianus verhaelt, dat Pallas en Iuno, wanneer zy voor den Herder, die als Rechter over haere ſchoonheyt ſoude weſen, verſcheenen, ſeyde hy tot Venus, dat zy haer gordel ſoude afleggen, want het gaf haer ſulcken Bevalligheyt, datſe daer door de luyden betooverde; Venus antwoorde dat zy te vreden was dien gordel af te leggen, maer dat het daer tegens behoorlijck was, nae dien d’eene geciert was met een gulden Helmet en d’ander met een kroon of bagge, dat zy voor haer dan oock eenigh ander vercierſel mocht verkieſen: waer in Pallas en Iuno te vreden waeren. Venus van haer ſcheydende, gingh in een ſchoone warande, en las aldaer Lelien, Violen en andere bloemen, om haer te cieren, maer verder gaende, wierde zy den ſoeten reuck van Rooſen gewaer, diewelcke zy pluckende, dacht haer dat deſe de ſchoonſte van alle waeren, d’andere te ſaemen verwerpende: dies maeckte zy daer af een Rooſekrans, mette welcke zy verciert zijnde, voor den Rechter quam: Maer Pallas en Iuno haer dus bevalligh metten Rooſekrans ſiende opgepronckt, wilden ’t oordeel niet verwachten, en haer kennende overwonnen, quaemen zy Venus alle beyde omarmen, kuſſende den Rooſekrans, ſettende dieſelven, d’een den
Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/74
Deze pagina is proefgelezen
52
52
Bevalligheyt, Aerdigheyt. Venusta.
anderen
