Pagina:In Het Jaar 2000 (Bellamy1890).djvu/141

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

133

is het hetzelfde. Die belangstellen in het prospectus van een nieuw orgaan, brengen abonné's bij elkaar voor één jaar, benoemen den redacteur, die zijn medewerkers beloont op de beschreven manier, terwijl de drukkerij werkkrachten en materiaal verschaft. Als de diensten van een redacteur niet langer gewenscht worden, als hij het recht op vrijen tijd niet kan verdienen door ander literair werk, neemt hij eenvoudig zijn plaats in het arbeidsleger weer in. Ik moet er bijvoegen, dat ofschoon een redacteur gewoonlijk voor een geheel jaar aangesteld wordt, en in den regel eenige jaren achtereen werkzaam blijft, ingeval hij een plotselinge verandering zou maken in de richting van het blad, de inteekenaren hem ten allen tijde kunnen ontslaan."

—"Hoe ernstig iemand dus verlangt naar vrijen tijd voor onderzoek of nadenken," merkte ik op, "hij kan zich niet los maken, als ik u goed begrijp, dan op een van deze twee manieren. Hij moet of door literairen, artistieken of wetenschappelijken arbeid de natie schadeloos stellen voor het verlies van zijn diensten, of hij moet een voldoend getal menschen bij elkaar krijgen om zulk een schadeloosstelling voor hem te koopen."

—"Zeker is het," antwoordde Dr. Leete, "dat geen gezond mensch tegenwoordig zijn aandeel in den arbeid kan afschuiven en op kosten van anderen leven, of hij zich den mooien naam van geleerde geeft of er voor uitkomt dat hij eenvoudig lui is. Maar toch is ons stelsel ruim genoeg om vrij spel te geven aan elke aandrift van de menschelijke natuur, die niet bedoelt anderen te overheerschen of te leven van de inspanning van natuurgenooten. Behalve de vrijstelling door uitkoop bestaat de vrijstelling door eigen opoffering. Iedereen kan, op zijn