18
Ik kan het gewicht van de suiker niet slechts met ijzeren gewichten afwegen, doch ook met koperen of looden gewichten, enz. Zoo kan ik ook de waarde der jas niet slechts in linnen uitdrukken, doch ook in iedere andere waar. In de vergelijking: een jas = 20 el linnen, laat ik dus den bizonderen natuurlijken vorm van het linnen geheel buiten beschouwing; het geldt, in deze verhouding, gelijk reeds gezegd is, slechts als waarde, als belichaming van algemeen menschelijken arbeid. Het linnen wordt verschijningsvorm der waarde van de jas, in tegenstelling tot de jas als voorwerp (lichaam). De der jas, zooals aan elke andere waar, aanklevende tegenstelling van gebruikswaarde en warenwaarde weerspiegelt zich in de waardeuitdrukking, binnen welker bestek haar voorwerps-vorm als jas slechts als gedaante van gebruikswaarde, de voorwerpsvorm der waar linnen slechts als gedaante van warenwaarde, als waarde-vorm, geldt.
Maar niettemin is de gebruikswaarde der waar, waarin de waarde der andere waar uitgedrukt wordt,—Marx noemt haar het equivalent[1]—niet onverschillig. Beide waren moeten verschillend zijn. De vergelijking: een jas = een jas, is zonder beteekenis.
Ik kan de waarde der jas niet slechts in linnen uitdrukken, doch in iedere andere van haar verschillende waar. Maar ík kan ook de vergelijking omdraaien en de waarde van het linnen, gelijk ook die van elke andere waar, in jassen uitdrukken. Ik kan de vergelijking opstellen:
| 1 jas = | { | 20 el linnen 10 pond thee 40 pond koffie 5 centenaars ijzer 2 schepels tarwe enz. |
Ik kan haar echter ook omdraaien en zeggen:
| 20 el linnen 10 pond thee 40 pond koffie 5 centenaars ijzer 2 schepels tarwe enz. |
} | = 1 jas |
Beide vergelijkingen schijnen hetzelfde te zeggen; zij zeggen dan ook hetzelfde, als louter mathematische vergelijkingen beschouwd; als verschillende uitdrukkingsvormen der waarde hebben zij echter een logisch en historisch verschillende beteekenis.
In de aanvangsperiode der warenproductie werden slechts hier en daar somtijds waren geruild.
Deze periode kan aangeduid worden door een eenvoudige waardevergelijking, waarin een waar slechts met ééne andere in een zekere verhouding gesteld wordt, bijv. een bronzen hamer = 20 pond steenzout;
- ↑ Samengesteld uit de latijnsche woorden aequus (gelijk) en valere (gelden, waard zijn).
