Pagina:Land en volk van Sumatra (1916).djvu/305

Uit Wikisource
Deze pagina is niet proefgelezen

249

Op ult. 1914 waren door het Gouvernement en de Zelfbesturen 148 erfpachtsperceelen en concessie's uitgegeven voor het geheele gewest, met tezamen bijna 300 000 bahoe oppervlakte. De groote klapperondernemingen ter Oostkust zijn reeds genoemd in § 42. Aan de rubbercultuur alléén waren 8 ondernemingen met 25 270 bahoe oppervlakte gewijd; aan rubber en koffie 13 met ruim 41 000 bahoe; nog' een tweetal ondernemingen legden zich toe op rubber en oliepalmen. De toeneming van de rubbercultuur op de Oostkust van Atjeh is zeer bevorderd door de aanwezigheid der Gouvernementskaoetsjoek-onderneming in Langsa (§ 49).

In Indragiri kennen wij reeds de gambir-ondernemingen Gading en Air Molek (§ 43) op eene concessie van 5436 H.A. In de afdeeling zijn verder groote concessie's uitgegeven voor rubberondernemingen, waarvan er einde 1913 vijf in werking waren. In het geheele gewest Riau e. O. waren uit. 1914 52 erfpachtsperceelen en concessie's uitgegeven met ruim 1 50 000 bahoe oppervlakte. Een deel dier ondernemingen bestond uit klapperaanplantingen op de verspreide eilanden der afd. Poelau Toedjoeh. In het gewest waren 14 ondernemingen met 47 000 bahoe oppervlakte aan de rubber alléén gewijd, terwijl 18 ondernemingen van dezelfde oppervlakte naast rubber ook andere gewassen teelden.


Samenstelling der koelibevolking.

Ten slotte geven wij hier een overzicht van de in 1913 geregistreerde contract-koeli's (dus niet alle koeli's) in de gewesten van Sumatra. Het staatje kan dienen om de betrekkelijke belangrijkheid van den Europeeschen grooten landbouw in elk gewest te leeren kennen. De Oostkust van Sumatra is daarin ook opgenomen, hoewel dit belangrijkste cultuurgebied van Indië in de volgende § afzonderlijk is behandeld. Het staatje is ontleend aan Bijlage P.P. van het Koloniaal Verslag van 1914, doch de laatste kolom, het aantal sterfgevallen per 1000 koeli's aangevend, is door ons zelf berekend. Men zij niet te ras met het trekken van conclusie's uit de cijfers der laatste kolom. Waar het sterftecijfer hoog is, kan dit niet altijd als eene beschuldiging van gebrek aan geneeskundige verzorging gelden. Er zijn nog andere factoren, die tot een hoog sterftecijfer meewerken.