283
diensten, voornamelijk de Gouvernementsstoomschepen, nemen '/o en in de laatste jaren is ook de Nederlandsen-Indische Portland Cement-fabriek (zie volgende §) eene goede afneemster geworden.
Sawah Loento.
Het vroeger doodstille, kleine dal van Sawah Loento is door de kolenontginning eene drukke plaats geworden met na Padang de grootste Europeesche gemeente op de Westkust. Op uit. 1913 waren aan de mijnen verbonden 87 Europeesche ambtenaren en beambten (w.o. 4 ingenieurs), bijna 2000 vrije arbeiders, ruim 1400 contractanten en ruim 3000 dwangarbeiders. Men streeft er meer en meer naar van de dwangarbeiders af te komen en een personeel van blijvende vrije arbeiders te doen ontstaan.
Goud en zilver.
Het goudgraven is op Sumatra tegelijk het oudste en het jongste mijnbouwbedrijf: het oudste, omdat van oudsher door de bevolking stofgoud werd gewasschen in alluviale en diluviale rivierafzettingen en zelfs op uiterst primitieve manier eenig goud uit kwartsgangen en schiefers werd gewonnen, en omdat bij Salida het eerst eene Europeesche ontginning plaats had; het jongste, omdat goudexploitatie naar modernen trant en op groote schaal na de groote exploitatie van steenkolen en petroleum begon.
De door verhalen van goudvondsten geprikkelde verbeelding wees vroeger vooral Sumatra en Mas als goudlanden aan. De Portugeezen meenden in Sumatra het Dorado te zien en hebben zelfs in 1521 eene expeditie tot onderzoek uitgerust en den naam Ophir, het goudland van Salomo, bedacht voor een der bergen. Inderdaad is er steeds van de Westkusthavens eenige uitvoer van goud geweest en wordt er door Inlanders nog wel stofgoud gewasschen. Dit is echter een schamel bedrijf, dat gewoonlijk slechts in tijd van nood ter hand wordt genomen. De plaatsen dier goudwasscherijen hebben aan speurders den weg gewezen naar het goudhoudende gesteente. Goud komt in de natuur voor tezamen met zilver en soms ook met andere metalen, zooals koper. Vandaar dat uit de goudmijnen ook zilver komt.
