de bloedhonden der „orde”, in een pandemonium. En wat bewijst deze geweldige verandering aan het bourgeois-verstand van alle landen? Niets, dan dat de Kommune de beschaving in de ban had gedaan. Het Parijse volk offert zich met geestdrift voor de Kommune; het aantal zijner doden werd nog door geen enkele vroegere slag bereikt. Wat bewijst dit? Niets, dan dat de Kommune niet de eigen regering van het volk, maar de gewelddaad van een handvol misdadigers was. De vrouwen van Parijs laten blijmoedig hun leven op de barrikaden en ook op de plaats der terechtstelling. Wat bewijst dit? Niets dan dat de demon der Kommune haar in Megaera's en Hekate's heeft veranderd. De bezadigdheid der Kommune gedurende twee maanden van onbetwistbare heerschappij vond haar weerga slechts in de heldenmoed van haar verdediging. Wat bewijst dit? Niets, dan dat de Kommune twee maanden lang onder het masker der gematigdheid en menselijkheid de bloeddorst van haar duivelse lusten zorgvuldig hield verborgen om daaraan in het uur van haar doodstrijd de vrije loop te laten.
Het Parijs der arbeiders heeft in de daad zijner heldhaftige zelfopoffering gebouwen en monumenten mee in vlammen doen opgaan. Als de beheersers van het proletariaat zijn levend lijf in stukken scheuren, mogen zij er niet langer op rekenen, dat zij tromferend in de onaangetaste muren van hun woonsteden zullen terugkeren. De Versaillaanse regering schreeuwt: brandstichting! en fluistert dit wachtwoord al haar handlangers in de oren, tot in het verst verwijderde dorp, om overal jacht te maken op haar tegenstanders, die nu verdacht worden, brandstichters van beroep te zijn. De bourgeoisie der ganse wereld ziet met welgevallen op de massaslachting na de slag, maar zij is ontzet over de ontwijding van huis en have.
Als regeringen aan hun oorlogsvloten van staatswege een vrijbrief geven om „te doden, te verbranden en te verwoesten”, is dit een vrijbrief voor brandstichting. Toen de Britse troepen moedwillig het Kapitool te Washington en het Zomerpaleis van den keizer van China verbrandden, was dit toen brandstichting? Toen Thiers zes weken lang Parijs bombardeerde, onder het voorwendsel, dat hij alleen zulke huizen in brand wilde steken, waarin mensen waren, was dit brandstichting? In de oorlog is vuur een volmaakt rechtmatig wapen. Gebouwen, die door den vijand zijn bezet, bombardeert men om ze in brand te steken. Moeten de verdedigers ze verlaten, dan steken zij ze zelf in brand, opdat de aanvallers zich daarin niet kunnen vastzetten. Verbrand worden, was steeds het onvermijdelijke lot van alle
