Pagina:RomeinscheGeschiedenissen1.pdf/19

Uit Wikisource
Deze pagina is niet proefgelezen


INLEIDING 13

het tribunale volksbestuur leveren alzins voorbeelden en nadrukkelijke lessen voor den staatkundigen beoefenaar der Romeinsche geschiedenissen op. — Daar echter Rome's grootheid het hoogste steeg onder het langduurig zuiver gemeenebestgezind bestuur; daar dit tijdvak van haare duurzaamheid, het rijkste is in de luisterrijkste voorbeelden, en veel voller van wezenlijke lessen voor het staatsbestuur is, dan de vroegere tijdperken, die niet genoeg bekend, of de laateren, die belangloozer voor den Staatsman worden door de vermenging van alles, wat tot de weelde behoorde, met de betrekkingen van den Staat; zoo is inzonderheid de beoefening der Romeinsche gedenkschriften van het uiterste belang voor den Regent in een gemeenebest.

De Rechtsgeleerde, aan wiens voorspraak de ongelukkige zijn lot in dit leven toebetrouwt; van wiens kunde en eerlijkheid weer van weduw bijstand smeeken; die het leven zijner medeburgeren niet zelden af ziet hangen van zijne min of meer grondige beoefening van het recht; kan in zijne gewigtige post de grondigste kennis niet ontbeeren van Rome's geschiedenis. De uitstekende zorg, waarmede dit Volk alle rechtszaaken behandelde; de belangloosheid van hun, die zon-