Pagina:Tijdinghe uyt verscheyde Quartieren 1620-09-20.djvu/2

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

Die Hertoch van Beyeren is met sijn volck als 14. duysent te voete ende 36. Cornet Ruyters met 14. stucken gheschuts wederom uyt Bohemen nae Ozwelt ende Horn in Oostenrijck ghetrocken, ende misschien nevens Bucquoy, dat Boheemsche Leger aengrijpen willen, doch ettelijcke meynen dat het gheschiedt daeromme, dewijle die Hongaren teghens Weenen starck in aentocht zijn, om den selve te bejeghenen.
Tot des Marck-Graven van Jaghersdorp 4000. man, hebben de Slesiers noch 3000. gheworven, ende na Bautzen tegens Chur Saxen in Lausnits geschickt, soo sullen alle daghen uytte Frontieren 600. peerden ende 4000. Landt-volck neven meer stucken gheschuts derwaerts marcheeren, so marcheeren oock 6000. Hongaren heen af.
Den 2. deses is den Vorst van Anholt, Dampier in sijn quartier ghevallen, alles doodt gheslaghen ende gevanghen gekregen, alle de bagagie verovert, een sterck huys int selve quartier door den Hongaren ingenomen, ende het quartier in den brandt ghesteken.
Den Grave van Bucquoy tselfde meenende te revengeren, soude mede wel 300. man verloren hebben, behalven de ghevanghenen, ende hy selfs ghequetst.
Den roep is dat Bucquoy soude opghebroocken sijn, den selven volght Vorst Christiaen van Anholt ende Graef van Hollack mette Boheemsche Armade opten voet nae.

VVt Etſdorp den 7. dito.

Morgen sullen wy mette gantsche Armade opbreken, en̄ voor gisteren sijn ettelijcke Schepen met 10. stucken gheschut ende Munitie aengecomen, de welcke de Hertogh in Beyeren afghesonden heeft, want hy t’selve niet wel over t’gheberchte heeft konnen afvoeren. Deselve sullen wy by onse opbreck met nemen ende tot de Beyersche Armade ons voeghen, daer teghens leyt den vyant in sijn oude Quartier wel beschanst.

VVt Kyſelbach inde Phalts den 13. dito.

Als Marquis Spinola verleden woensdach den 9. deses met ettelijck volck voor Kreutsnach is gheruckt, ende dieselve Stadt op ghevoordert, hebben sy sich soo terstont niet over geven willen, heeft daer over 5. scheuten met grof gheschut op deselve stadt ghedaen, twelck de Burgerye groote vreese heeft ghebrocht, sulcks dat sy sich terstont overgegeven hebben ende 600. Man van Marquis inghenomen, de Burgerye heeft men de wapenen afghenomen, ende is voorts na Altshey geruckt, twelck sich oock opten 10. overghegeven heeft, ende met Spaensche Garnisoen is beset gheworden.
Daer nae heeft sich de Marquis nae Worms ende Franckendael gekeert, het Leger vanden Protesterende Vorsten tot Oppenheym sal-men haest sien sijn aenvanck tot teghenweer nemen, dewijle Spinola vyantlijck begint te attenteren.

VVt Dreeſden den 10. dito.

Ghisteren zijn 150. wagens van den Keurvorst van Saxen aengekomen, ende het schijnt dat het Leger nae Bautzen marceert, om deseve Stadt ende d’andere ses Steden die hy pretendeert hem te behooren, in te nemē.

VVt het Vorſten legher den 14. dito.

Wy zijn alhier opt begeeren vanden Engelschen Ambassadeur, die in onse Legher is geweest, tot noch toe opghehouden, begheert hebbende niet te sullen willen attenteren, voor dat Spinola eerst soude beghinnen, ende alsoo deselve den aenvanck ghemaeckt heeft mettet innemen van 2. Steden inde Phalts, zijn eenighe vande onse 3. Cornette Peerden van Spinolas Volck gherescontreert die selve gheslaghen, vele Soldaten ende Officierē, mitsgaders Marquis Espinoi, met sijn Biecht-Vader in onsen Legher ghevanghen ghebrocht, met noch een Muyl, en̄ eenige wagens met kostelijcke buyt gheladen, sullen nu voorts hooren watter passeren sal.
Sijn Ghenade Graef Hendrick met een goedt deel Ruyterye ende eenich voetvolck wert eerstdaechs alhier verwacht, het schijnt dat den Marquis Spinola den snof inde neuse ghehadt heeft, derhalven hy soo haestich op ghetrocken is, meynende te beletten dat sijn Ghenade soo lichtelijck niet by ons soude comen, sijn Ghenade by ons ghecomen zijnde, meyntmen voorseecker dat de Leghers haest sullen aen den anderen gheraken, oft dat Spinola ghestuyt sal werden in sijn voornemen.

VVt Franckfoort den 12 dito.

Dingsdach is een Venetiaensche Ambassadeur alhier aengekomen, die reyst huyden te schepe nae Keulen en̄ voort nae beneden, heeft eene staetlijcke suite by hem.
Soo is oock een Enghelsche Ghesante alhier gheweest, ende nae Beyeren ende Dreesden verreyst, deselve meent noch middel tot vrede voor te slaen.
Particulier schrijven uyt Oppenheym vermelt dat na den 12. dito op den 14. de Vorsten weder aen Spinola gheweest zijn, hebbende alreede weder eenen goeden buyt becomen, maer des Vyants Ruyters quamen soo sterck dat sy retireerden ende den buyt achter lieten. Daer wert seer verlanght naer sijn Ghenade Graef Hendricx comste, om den vyant met ernst aen te tasten.

Schrijvens uyt der Wilde confirmeert, dat het branden aldaer tot groote vreese vande Inwoonders noch niet op en hout, niet tegenstaende het groote devoir datter ghedaen wort, om te vernemen door wien het in’t werck gestelt wert, het is slimmer als Toverije, want men seyt dickwils twee of drie dagen te vooren op sulcken ure salder brant zijn, ende ’tgheschiet alsoo. Hier is uyt-geblasen, soo verre men een kan bekomen die brant aensteeckt, sal 400. Florijnen hebben: Het vermoeden is datter boose Menschen zijn, die dit in’t werck stellen, het maeckt sulcken schrick dat de Luyden dach en nacht in haer kleeren slapen, ende haer goet in Kelders ende Ghewulffelen verberghen.

Tot Conincxberghen is noch dapper de peste, ende sterven op een weke thien of elf hondert Menschen.

Des Conincks van Groot Britangiens Oorlochschepen zijn al ghereet, ende werden die van Hollant ende Zeelandt daer by verwacht, twelck een treflijcke Vloot sal maken, waer op het ghelden sal can men noch niet weten.

Het begint onder de Nederlantsche groote Heeren by Spinola al een groot naedencken te maecken, datmen haer meest al te mael uyt den lande oft naer Bohemen sent, daer het so heet is, ende dat de Spaensche Dons in Nederlandt blijven, die alreede gissinghe maken datter niet veel sullen wederom comen, ende sy groote Meesters worden sullen. Het maeckt oock groot nadencken onder de Ghemeente in Vlaenderen ende Brabandt.

VVt het Velt-leger des Princē van Orangiē teghenvvoordich by VVeſel,

Den Prince van Orangien heeft het grof gheschut uyt de Ponten doen lossen, ende te lande stellen, de selve oock doen af branden ende suyveren.
Den Ambassadeur van Venetien wert eerstdaechs verwacht ende sal het Legher dan in Batalie staen, ende met grof gheschut te lande ende water ghewilcomt werden, ende ligghen de Jachten vanden Prince, als mede de Oorloch-schepen ende andere al in goede ordre.
Don Louijs de Valasco quam verganghen sondach met slecht ghevolch binnen Wesel, wert met eerscheuten ontfanghen ende vertrock weder dien selven dach.
Don de Valasco begraeft hem seer sterck ontrent Rijnberck, ende geeft uyt dat hem noch veel volck toecomt.
Men hoordt hier dat sijn Ghenade Graef Hendrick noch een deel Volck te voet uyt Gulick mede genomen heeft, ende op’t spoedichste sijn tocht vervolght, om by de Gheunicerde Vorsten te komen.
In ons Legher wert eerst-daechs noch meer Volck verwacht, ende werden onse werckendaghelijcks hoe langher hoe meer versterckt.
Binnen de stadt Wesel is alles seer dier, ende veel dinghen qualick te becomen, door dien het Legher haer soo dicht op de neuse leyt, ende de boeren niet veel ten besten hebben.