Pagina:Tijdinghe uyt verscheyde Quartieren 1621-03-01.djvu/1

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

Wt Venetien den 6. Februarij 1621.

DE Gesanten van de Grysons, niet hebbende sich connen veraccorderen, met de Gouverneur van Mylanen over de restitutie van de Voltolina, waren onverrichter saecken van daer vertrocken.
De Signeurie vermerckende, dat Spaengien soo dapper te Water ende te Lande toerust, laet hare Armade oock equiperen, hebbende alle vreemde Schepen alhier in hare Haven doen sequesteren, om de bequaemste tot de Oorloge in haren dienst te houden. Soo soude oock de Cardinael van Savoyen na Vranckrijck vertrocken sijn, ten ware geweest des Paus doot, hebbende daerom moeten na Roomen gaen, als oock alle andere Cardinalen.

Wt Brin in Moravien den 1, Februarij,

Het Continueert dat Bucquoy vanden Grave van Thurn ende Overste Stubenval, met Hongers ende Moravisch volck andermael gheslagen is, also dat hy met verlies van 2000. Man ende 10. groote stucken gheschut, na Kocheym, twelck 7. mijlen over t’groote gheberghte leyt, gheretireert, ende sich van daer nae Weenen begheven heeft: Des Don Balthazars Ruyterije sijn meest alle gheslagen, alle de Vanen ghenomen, ende is in Moravien gheen bestendicheyt te hoopen, want daerinne van weghen Betlehems machtige aentocht, een sulcke vreese is, dat een yeghelijck despereert, ende begheeren veel luyden dewelcke noch goet Conincklijcke Majesteyts Frederici zijn, wanneer hy haer maer een eenighen troostbrief sont, dat hy by dese sware sake, veel effectueren konde, dewijle men die steden also swaer benout, dat sy by verlies van haer leven int gheringste niet ghedencken souden, vande Confederatie af te wijcken, waer over (als gheseyt is) wanneer maer eenighen troost van haer Conincklijc. Majesteyt quame, verhooptmen allen tgeene twelck versuymt is, wederom te krijghen.

Wt Weenen den 9. Februarij.

Den 3. deses sijn die alhier gheweesde Keyserlijcke Ofgesanten den Heere van Meggou ende Heer Balvi van hier wederom nae Heimburgh totte Honghersche tractatie verreyst, ende willen hare Majesteyt geensins ghedoghen, dat Betlehem sich als eene Coningh in Hongaren tituleren soude, waer over (ghelijck den roep is) uytte tractatie niet vallen sal, dewijle dte Honghersche Standen volcomentlijck willen blijven by tgene so sy tot Presburgh ende Thyrna met Betlehem hebben gheslooten, insonderheyt oock so verde die Confederatie van hare Keyserlijcke Majesteyt niet geconfirmeert werdt.
Gisteren heeft die Overste Luytenandt tot Raab, Heere Ernst van Colnits haer Keyserl. Majesteyt geschreven, soo waer als hy begheerde salich te worden, oock by hare Majesteyt ende dat huys Oostenrijck getrou te blijven, te leven ende te sterven, soo badt hy hare Majesteyt, sy wilden op alle moghelijcke middelen ende wegen gedencken, dat sy mette Honghersche Standen ende Betlehem eene vrede maecken soude, soo verde sy Hongaren ende Oostenrijck begheerden te houden, soo niet mochte het (Godt betert) wel daer met ghedaen zijn, want voor seker tijdinghe aenghecomen was, dat die Turcken alreede inde 200. duysent sterck aenden Gramnits ligghen, ende sich verluyden laten, so haest het maer op’t voor Jaer een weynich warm wort, die Stadt Weenen te belegheren.
Dewijle die Cosacquen (als jonghst ghemelt is) op des Heeren Budiani goederen seer grouwlijck hebben ghetiranniseert, soo heeft hy sich mette Hongaren inde 16000. sterck versaemelt, om sich wederom in Stiermarck te wreecken. Soo Continueert dat die Turcken tot Presburgh aenghekomen, ende den Bassa van Osen aldaer gheinquartiert is.
Den 10. deses is int Lanthuys alhier een brant gekomen, twelck tegens de Walsche Kerck over afghebrandt, ende aen rustinge ende andersints, over 20. duysent florijnen schade ghedaen heeft, insghelijcks sijn de verleden nacht tusschen 9. ende 10. uren 3. huysen voor de Schotten poort afgebrant. Ooc sijn huyden die Polacken inde 800. alhier aenghekomen, dewelcke overmits hare over groote Tyrannie, van hare Majesteyt sullen afghedanckt worden.
Bucquoy bevint sich noch alhier, soo begheeren hare Keyser. Majesteyt vande Moravische Stant 800000 florijnen. Men wil noch van een slach segghen, dewelcke tusschen die Keysersche ende Hongaren, in Moravien is gheschiet.
Oock is tijdinge gekomen, hoe dat die Heere Georg van Landou mette Hongaren hoogher aen ontrent die Donou, streupt, overmits hy gehoort heeft, dat de Keyser den 26. deses van hier nae Praagh, voor Moravien verreysen will, om op hem te wachten, waer over die reyse noch soo haest niet sal volghen.

Wt Leypſich den 2, Februarij,

Die Slesische Gedeputeerden zijn noch tot Dresden, doch zijn eenighe van de selve met volghende Artijckelen naer huys verreyst, om naerder bescheyt te halen.
1. Dat die Slesische Standen sich souden verclaren te veel ghedaen te hebben aende oppositie, die sy teghens Keyserlijcke Majesteyt als Overste Hertoch in Slesien hebben ghedaen.
2. Ende over sulcx om pardoen ende vergiffenisse bidden.
3. Voortaen ghehoorsaemheyt te bethoonen.
4. Daer over die voorgaende plicht te vernieuwen.
5. Die Catholijcksche gherustelijck by het hare te laten blijven.
6. Tot betalinge vant Keysers krijchs volck vijf tonnen gouts den Keyser te gheven.
7. Die nieuwe Confederatie mette Landen te renuncieren.

Daerenteghens wort vanden Chur Saxen ghelooft.

1. Volghens Keyserl. Majesteyts Commissie, Die Slesiers op ende aen te nemen.
2. Door de selve Perdoen by Keyserl. Majesteyt te verkrijghen.
3. Vernieuwinghe vande voorgaende Confirmatien van de Majesteyts Brief haerder Privilegien, te wege te brenghen.
4. Te sullen bearbeyden, dat sy met gheen Keysers volck beleght nochte beswaert sullen worden.
5. Ghelooven hare Churv: Ghenade, Soo wanneer die Slesiers, van weghen de ware Augsburchsche Confessie, ghelijck die selve Anno 1530. overghegheven is, vyantlijck souden bekrijght worden, haerluyden te beschermen ende te helpen defenderen.
Soo verstaetmen oock uyt Praghe dat die Burgherije aldaer op’t nieuwe ontwapent is gheworden, ende gheheel tot de zijdt-gheweeren afghenomen, ende voorts noch na ander scherp ondersocht.

Wt Breſlauw den 4, Februarij,

Nadien sich die Moraviers aenden Keyser hebben overgegheven, soo doet dies niet tegenstaende het Keysersche krijchs volck met rooven ende plunderen groote schade, hebben oock die Euangelische tot Olmitz hare kercken aen den Jesuiten moeten overgheven, ende begintmen aldaer teghenwoordich oock aen die Euangelische huysen te plonderen. Ende heeft Betlehem de Moraviers (dewijle sy sich sonder noot hebben overghegeven, ende vande Confederatie afgeweken zijn) gedreycht de selve opt hoochste te vervolgen, soude ooc met 70000. man in Moravien gevallen sijn, ende sich Strosnitsch, Ostrou, Nabat, Bradon ende andere Steden ende Sloten bemachticht, oock mette Keysersche dickmael verscheyden slaghen ghedaen, ende die victorie behouden hebben, vele Vaendels ende Cornetten verovert, ende die vluchtighen inde 7. mijlen weeghs hebben vervolght, sterckt sich dagelijcx, hadde oock inde twintich duysent Turcken ende Tartaren teghens Steyrmarck ghesonden, om t’selve Landt te becrijghen. Ende soude sich die Turcksche Keyser in eyghener persoon met eene groote macht opt voor-jaer teghens Duytschlandt begheven.
Soo rust men sich in Polen oock sterck teghens den Turck.

Wt Egher den 9, dito,

Men heeft advijs dat de Grave van Mansvelt, met