Pagina:Tijdinghe uyt verscheyde Quartieren 1621-05-12.djvu/1

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

VVt Roomen den 21. April. 1621.

VAn Napels heeftmen, dat aldaer Monſieur Panifilio, nieuwe Nuncius Apostolicus aenghecomen was, ende zijn Anteceſſeur wederom naer herwaerts ghereyst. Van Brindiſi hadden sy dat by de selvige haven 30. Venedische Krijghs-schepen waren ghesien, men weet niet of het teghens de Corsaren, ofte tot welcken eynde het ghelden sal, waer over in Napels Krijghsraedt was ghehouden, dan de Cardinael Vice-Roy is van weghen den heylighen tijdt niet daer by geweest.

VVt Venetien den 25. April.

Van Mylanen wert gheadviseert, dat aldaer de Graubuntersche Capiteyn Gioler, nevens den Swijtserschen Colonel Berlingher aenghecomen was, tracteren metten Gouverneur seer secreetlicken, solliciteren mede om hulp, refereren dat die Bundtners alle wederom hadden verovert. Die Ruyterije dewelcke den Liga Grisa te hulpe gesonden was, hadden niet connen deur comen, waren wederom ghekeert na Mylanen.
Wt Constantinopelen wert geschreven, dat uyttet selve Arsenael 8. Galeyen na het swarte Meer waren ghesonden, om met andere Schepen teghens de Cosacquen te varen, dan waren van de selve ghearmeerde Schepen overvallen ende 6. Galleyen ghevangen gheworden, die twee anderen hadden sich qualick geconditioneert mette vlucht ghesalveert, waer over de Cosacquen te lande den Turcken int Lant gevallen, groote schade ghedaen, ende met treflijcke buyt weder te rugh ghekeert waren.

VVt VVeenen den 28. April.

Of wel het meestendeel vande Honghersche Stant sich begheeren te accommoderen, oock die van Presburgh voor gisteren alhier Ofghesanten hebben ghesonden, ende om ghenade, oock verschooninghe van hare Stadt, ende dat het vreemt Crijchsvolck daer niet mochte ingheleyt worden, hebben bidden laten, Soo besorght men ghelijck wel, dat alles wel wederom te rugh mochte gaen, want Betlehem met sijn volck als ses duysent peerden ende 10000. te voet, noch seer halsterck is, heeft tot Nieuheusel op’t nieuwe gheordonneert dat niet een Duytscher daer in comen mach, ende soude metten Setschi ende sijnen aenhanck sterck tracteren om de selve wederom aen sijn zijde te crijghen, hy selfs was na Ofen ghereyst, om de Turcksche hulpe te bevorderen, ende de Bassa aldaer aen sijner zijde te brenghen.
Die Keyserlijcke Commissarisen sijn van Heimburg, ende met hen Heer Palatinus Forgatsch, Aponi Paul, Hans Palvi ende andere Hongersche Heeren alhier ghecomen, begeeren by desen toestant niet meer na beneden te reysen. Interim treckt de Keyserlijcke Armade inde vier-en-twintich duysendt starck nae Presburgh toe, ende salmen in twee dagenvernemen een ghewisse belegheringhe.

VVt Egher den 29. April.

Van nieus niet, als dat sich Ellenbogen noch sterc verweert, ende worden veel Beyersche Soldaten daer voor gheschoten, ghelijck dan acht wel hervaren Busschieters ende eenen Ingenieur de welcke seer beclaecht wort, opte plaets ghebleven zijn, mochten wel met schande te rugghe trecken, want de Saxsche hulpe hen niet by comt, tot wat eynde can men niet weten.
Die Grave van Mansvelt bethoont sich als een vrient teghens dese Stadt ende dat Chur-Saxsche volck soo alhier in besettinghe light, begheert datmen sijn volck in ende uyt dese Stadt wil passeren laten, om te moghen coopen t’gunt zy begheeren, Insghelijcx wilde hy oock doen, ende dat die Commercien teghens malcanderen vrij zijn souden.
Soo heeftmen van Slackenwalt, dat die Keysersche Driehacken ende andere plaetsen uytgheplondert hebben, sien over al groot jammer ende ellende, want het Vee, Saet ende Peerden vant Velt wechghenomen ende niet ghebout wort, sulcx dat grooten dueren tijdt daer uyt volghen wil.

VVt VVorms den 1. Mey.

Onse Garnisoen is een tijdt langh, vermits d’absentie vanden Heere Generael qualicken ghetracteert gheweest, ende of wel de Heere Overste Galsteyn het Commandement is overghedraghen gheweest, soo ist doch somtijts onordentlick toeghegaen, In dese Quartieren is groote dierte aen Wijn ende Vleesch, want die Maes Wijn alreede gelt vier Batsen, ende een pont Vleesch twee Batsen, daer benevens qualick te becomen, tis tijdt dat wy ons van hier wech begheven.
Morghen op Sondagh, reyst de Heer Generael Brandenburgh met hare Lijfguarde ende vier Stucken gheschuts van hier nae Heylbrun opten Vnionsdach, ende is den roep dat onse als ooc het Solmsche Regiment nevens de Artellerije tot dat den dach geeyndicht is, alhier blijven sal.
Die Burgherije is seer bedroeft, ende of wel hier te vooren vele goets nae herwaerts is ghevlucht, soo wil ment niet langher alhier betrouwen, ende wert een deel nae Heydelbergh, Spijr, ende Straesburgh ghesonden, laet sich aensien als dat in toecomende tijdt (so verde het Krijghs wesen een weynich mindert) die Burgherije sich teghens de Magistraet swaerhoofdich betoonen sullen, vermits sy seggen dat dit Krijgsvolck buyten haer kennisse aen ende inghenomen is, willen oock van de groote schade soo sy opt velt aenhout ende binnen de stadt, gheleden hebben, verbetert zijn. Op dato moeten ettelijcke uytten Raet ende andere Persoonen opt Lant om de schade te taxeren ende op te schrijven, om tselve den Magistraet morgen over te leveren, want den Raedt door hare Commissarisen dewelcke op Maendach nae Heylbrun verreysen sullen, om tselve de Vnie over te gheven ende restitutie te versoecken.

VVtte Berghſtraet den 4. dito.

Voorleden Dingsdach is de Ridderschap, soo heen ende weer aen de Berghstraet gheleghen heeft, opghebroocken, de Ruyterije is door Heydelbergh ghereyst, die Bagagien zijn alle tot Neckerhuysen overghecomen, trecken de Brurin heen op, ende sullen morghen wederom vijf Cornet volghen, zijn alreede tot Ladenbergh ende Neckerhuysen gheinquartiert.
Vrijdach sal des Marckgraven volck twelck tot Bensheym light, opbreecken, over nacht inde Stadt Ladenbergh ende die omlegghende Dorpen blijven.
Dingsdagh is een Verspieder tot Ladenbergh gevanghen ghenomen, by den welcken men valsche Brieven ghevonden heeft, zijnde de Schoutis metten selven na Heydelbergh ghetrocken.
Soo ist aen dese Quartieren seer onseecker, worden meest alle Voerluyden de Peerden uytghespant,