Pagina:Tijdschrift voor Wijsbegeerte vol 013 no 001 Grondbegrippen der nieuwe beeldende kunst.djvu/5

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
34
34
grondbegrippen der nieuwe beeldende kunst.

beeldende kunst te zuiveren of geheel te herstellen.
Zooals het in de geneeskunde niet meer gebruikelijk is Spaansche vliegen of aderlatingen toe te passen, zoo is het in de schilderkunst ook onmogelijk geworden een stelling van Vitruvius vol te houden. Vitruvius zegt in het zesde Boek van zijn werk over Bouwkunst:

„Een schilderstuk is de afbeelding van wat is of wat kan zijn, zooals van een mensch, van een gebouw, van een schip en van andere zaken, waaraan of aan wier vastomgrensde lichaamsvormen de voorbeelden ter gelijkenis worden ontbeend”.

Volgens de ervaringen, die ik heb opgedaan, kunnen wij vrijwel als zeker aannemen, dat bij de meeste menschen, zoowel leeken als kunstenaars, deze opvatting nog geldend is. Hoewel er tal van goede artikelen en boeken [1], de nieuwe beeldende kunst betreffend, geschreven zijn, spreekt het vanzelf, dat, waar een opvatting nog zoo primitief is, deze absoluut een goede uitwerking moeten missen. Al deze verhandelingen hebben een sterk individueel karakter. Dit komt, omdat zij hun ontstaan danken aan de persoonlijke opvatting van het nieuwe in de beeldende kunst. Als product van een speciale gedachten- en gevoelswereld ten opzichte eener algemeene overtuiging zijn deze geschriften dus weinig doelmatig. In plaats van een persoonlijke opvatting der verschillende uitdrukkingsvormen der nieuwe beeldende kunst, kan slechts een samenvatting van haar wezen doeltreffend zijn.

Een der voornaamste verschilpunten met de oudere kunstopvattingen is, dat volgens de nieuwe kunstopvatting de persoonlijkheid van den kunstenaar niet

  1. De werken die in Duitschland, Frankrijk, Italië en Amerika over de nieuwe beeldende kunst zijn uitgegeven vormen al een aardige literatuur over dit onderwerp.