Naar inhoud springen

Pagina:WitteHeinrichFlora1868.djvu/395

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 

TIGRIDIA CONCHIIFLORASweet.

Nat. familie:

IRIDEÆ.

Klasse en Orde van LINNÆUS:

MONADELPHIA TRIANDRIA (Eénbroederige-Driemannige)[1].

 

 

De bij uitstek fraai bloeijende bolplant op de nevenstaande plaat afgebeeld, levert op nieuw een bewijs van de onhoudbaarheid van het systeem van Linnæus, hoe praktisch gemakkelijk het overigens ook is.

Let men toch op de verschillende karakters in de bloemen dezer plant, waarbij het aantal der verschillende bloemdeelen voor een niet gering deel in aanmerking komt, alsmede op den stand daarvan in verband met het vruchtbeginsel, hetwelk zich ónder de bloem bevindt, zoodat deze bovenstandig is, dan kan het aan geen den minsten twijfel onderhevig zijn, of ze is zeer na verwant aan de Lischbloemen (Iris) die, gelijk we reeds vroeger zagen (bladz. 33) de typische vorm is voor eene geheele plantenfamilie, die der Irideën, waartoe o.a. ook de bekende Crocus behoort, benevens nog een vrij groot aantal andere, in de tuinen voorkomende gewassen, die álle overblijvend zijn, en meerendeels tot de bolplanten behooren.

Bij alle deze is het getal drie in de bloemdeelen zeer in het oogloopend; immers het bloemdek (aldus genoemd wijl hier geen kelk onderscheiden wordt) bestaat uit zes blaadjes, waarvan er veelal, gelijk ook hier, drie grooter en drie kleiner zijn; men vindt altijd drie meeldraden in de bloem, voorts één stamper, die in drie stempels eindigt, terwijl het vruchtbeginsel driehokkig is.

Die drie meeldraden zijn dan ook oorzaak dat de meeste dezer planten tot de derde klasse van het sexuëele stelsel behooren, die der Driemannige, maar nu zijn er enkele, waarbij die meeldraden grootendeels met elkaâr zamengegroeid zijn, terwijl alleen de helmknopjes vrij bleven.


  1. De Klasse der Eénbroederige, de 16e van het Linnæaansche stelsel, omvat al die gewassen, van welker meeldraden de helmdraadjes tot één bundel zamengegroeid zijn, terwijl de helmknopjes aan die vergroeijing geen deel namen. De Orden zijn bepaald naar het aantal aldus vereenigde meeldraden, welk getal uit de vrije helmknopjes blijkt.
63