Theo van Doesburg/Dagboekblad/1

Dagboekblad [1]
Auteur	Theo van Doesburg
Genre(s)	Proza
Brontaal	Nederlands
Datering	12 januari 1915
Bron	Evert van Straaten (1983) Theo van Doesburg 1883-1931. Een documentaire op basis van materiaal uit de schenking Van Moorsel, 's-Gravenhage: Staatsuitgeverij, ISBN 90-1204-216-X, p. 39.
Auteursrecht	Publiek domein

Ik zal terugkomen En dan zal ik de waarheid zeggen. Ik zal zeggen dat gij op de schilderijen van Van Gogh en den dommen Millet arme boeren en vervallen levens kunt zien; maar ik zèg wanneer ge iemand in de stad ziet wandelen in fraaigesneden kleeding, iemand met ’n opgeruimden tred en ’n lachend gelaat, zóó iemand arm is en ik zal er bijvoegen dat die boeren rijk zijn. Kijk eens naar de brabantsche dier-boeren welken Vincent schildert het is alles bij elkaâr ’n komedie van Armoede.

Neen van Gogh, neen Millet! Gij liegt. De boer is ’n ongemest beest, dat zich zelf èn zijn vrouw en zijne kinderen laar verarmen en verhongeren. Hij wil er uitzien als ’n schooier en zijne familie is ’n familie van schooiers wonende in stinkende beestenhokken, levende op steenen vloeren. Wanneer ’n schilder dus bij mij, die nu de waarheid weet van den Boer aankomt met vervallen hutjes en arme gehavende boeren, dan zal ik in het openbaar waar mijn mond door iedereen gezien wordt, in het licht op dat werk spuwen.
Weg met uwe Schijnvertooning van leugens. Wij willen de waarheid der Kunst.

En de waarheid der Kunst, de waarheid der schilderkunst dat is de eigenschap van den Vorm en der kleur. Niets anders.

Leidt ons niet in Verzoeking!
Tracht niet op ons sentimenteel gevoel te werken, door voor ons armoedige gezichten uit te stallen. Het is de bedoeling der Kunst niet dat wij na het zien van vorm en kleur de hand in den zak steken om ’n bedelaar of boer ’n aalmoes te geven. Het is de bedoeling der schilderkunst dat wij na het zien der eigenschappen van Vorm, kleur, rythme het Leven lief hebben de waarheid kennen, de gedachte begrijpen de hartstochten beminnen.