Brief van Piet Mondriaan aan Theo van Doesburg en Lena Milius, 9 juli 1918
| Brief van Piet Mondriaan aan Theo van Doesburg en Lena Milius (9 juli 1918) |
| Archiefbewaarplaats: Den Haag, RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis, Archief van Theo en Nelly van Doesburg (0408 / 135). Publiek domein. Geschreven op drie genummerde vellen papier. Het nummer in rood potlood linksboven is een latere toevoeging. |
Beste Does, hierbij in twee enveloppen het manifest en mijn nieuw artikel, en een brief van v. d. L. Gisteren avond bracht ik hem het manifest en vroeg of ik van avond kon komen horen hoe hij er over dacht. Nu snijdt hij me dit af door dezen brief! Ik wist ’t reeds sinds lang — maar toch is het me zeer onaangenaam, niet alleen dat hij anders schijnt te willen, maar ook de houding. Ik geloof dat we lang kunnen wachten op zijn uiteenzetting wat hij voor schoonheid en waarheid houdt, maar als hij weet wat hij wil - waar ik niet zeker van ben - dan begrijp ik dat achterbakse niet! Zooeven ontving ik je briefkaart, en zie wat Huszar zei. ’t Kan best zijn, want toen ik laatst eens zei dat ik dat art. over Alma van jou heel goed vond, zei hij niets maar ik meende te zien dat hij anders er over dacht. Enfin.
Ik vind het manifest nu heel goed: er zit toch ons willen in. Ik maakte nog een kleine opmerking, zooals je ziet. Heel enthousiast heb ik ’t geteekend — alleen dit, ik vind ’t beter als je het gewoon liet drukken op een velletje papier, elke taal à part, en geen reproducties. Ten eerste geven dezen geen waar beeld van ons werk en ten tweede zal men ’t voor reclame-maken aanzien. Denken jelui er anders over, dan wil ik ’t manifest toch graag teekenen maar van mij mogen er geen reproducties in.
Ik begrijp heusch niet wat Huszar niet in mijn artikel begrijpen kan! Ik ben blij dat wij [ 2 ]’t zoo eens zijn en elkaar goed begrijpen. Schrijf me eens wat je van mijn nieuwe artikel vindt met je bemerkingen, het moet al haast weer naar de drukker, heh? Ik geloof dat ook dit artikel voor leeken vooral van nut is.
Wat je over Hoste schrijft wist ik reeds twee jaar geleden, toen is hij een paar maal bij me geweest en zag ik zijn halfheid. En nu over de architecten in ’t algemeen — ik moet je zeggen, Does, ik heb bij de oprichting van De Stijl het aan je overgelaten maar ik ben ’t nooit met je eens geweest, toen je de architecten met ons met onze N.B. / op een lijn zette. Ik begreep dat er botsing moest komen. Ik zou je niet raden het uit je hand te geven, want dan loopt ’t zeker mis. Hou jij – dunkt me – de redactie ook van architectuur en plaats wat je goed lijkt, dan kan ’t geen kwaad.
Ik kan niet over architectuur schrijven omdat ik geen architect ben; ik bedoel niet er over schrijven, zooals ik over schilderkunst schrijf. Later kan ik wel eens ideeën zeggen. Ik vroeg ’t aan v. d. Leck maar daar hoorde ik weer een minder bepaald antwoord op. Ik denk dat hij niets bepaalds te zeggen heeft — zooals de meeste lui. Van daar krijg je zoo weinig copy binnen. Ik raadt je aan je niet bezorgd te maken over de architectuur, die komt later vanzelf, als de tijd zoover is.
Ik zal eens zien, of ik je nu op alles heb geantwoord. [ 3 ]
Je schrijft van een redactieraad en maandelijksche bijeenkomst — beste kerel, doe wat je wil, maar daar bemoei ik me niet mêe. Ik kan niets dan zoo duidelijk mogelijk zeggen wat ik over de N.B. denk — en daarmêe uit.
Ik zou ’t maar zoo houden zooals ’t nu is, maar hebben jelui er lust in en vindt jelui ’t noodig, dan kon ’t wel nuttig zijn — maar ik doe niet mêe. Ik heb zoo al drukte genoeg.
De teekening maakte ik ’t eerste oorlogsjaar ik denk 1915 voor ’t Elizabeth album en de ander maakte ik kort daarvoor (eind 1914) in Domburg (naar de natuur nagenoeg).
Zet maar enkel Compositie, of Compositie en natuurteekening, of Compositie I en II, zooals jij denkt. Ik nummer mijn dingen niet achtereenvolgend.
Nu beste Does, heb ik je alles beantwoord. Ik zie met verlangen ’t Nieuwe Stijlnummer tegemoet. Ik kreeg van die uitgever nog niet het extra abonnement dat je me beloofde. Nu kerel, veel beste groeten ook aan Lena
Piet.
P.S. Vraag v. d. Leck zelf maar eens om fotos, ik vergat het hem te vragen.