Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Pecunia

Uit Wikisource
Lus­su­ria. Geyl­heyt Pe­cu­nia. Geld’ door Ce­sa­re Ri­pa Vgua­li­ta. Gelijck­heyt
Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 144. Publiek domein.
[ 144 ]

Pecunia. Geld.

EEn Vrouwe in ’t geel gekleet, van wit en taneyt te ſaemen, zijnde ſchoon op ’t hoofd gehult, waer op een Nacht-uyl ſtaet, houdende in de hand eenige ſtempelen, haemers of ſchroeven, zijnde werckgereetſchappen om te munten.
De verwe van ’t kleed bediet de verſcheydentheyt van ’t Geld, ’t welck men van Goud, Silver, Koper en andere metallen ſlaet, en de schroeven, ſtempels en haemers zijn wercktuygen, waer mede ’t Geld geſlagen wort.
De Nachtuyl was by den Griecken, voor Geld, uytgedruckt. Waerover om den Athenienſen danckbaerheyt te bewijſen, die dit Dier in haer Wapen voerden, ſoo ſloegen de Griecken deſen Nachtuyl op haere penningen, gelijck Plutarchus in ’t leven van Liſander gedenckt.
Noch druckten zy op het Geld eenen Vleermuys, en dat door de ſonderlinge looſheyt van den knecht Gilippus te Athenen, als Plutarchus verhaelt. Want alſoo Gilippus laſt hadde eenigh Geld nae Lacedemon te ſenden, verberghde hy een groot deel van ’t ſelve onder ’t dack van ſijn Huys: ’t welck deſe knecht geſien hebbende, en aldaer een Wet was, dat geen knecht tot naedeel van ſijn eygen Meeſter mocht getuyghnis geven, ſoo komt hy voor ’t Recht, en ſeyt dat onder het Dack van ſijnen Meester, een ſeer groote hoop Vleermuyſen verborgen waeren. Het welcke van de ſchrandere Rechters verſtaen zijnde, gaven zy dieſelve penningen weder aen de Republique, prijſende de geeſtigheyt van deſen Dienaer, en naemden hier nae het Geld, in alle voorvallen, met den naem van Vleermuys.

* * *

Het woort Pecunia, waer van het gemunt Geld naemaels den naeme heeft verkregen, heeft haeren oorſprongh van Pecu, dat is van de Beeſten, alſo de Rijckdoom, by de Oude meeſt beſtont in de menichte van Beeſten: Maer als daer nae het Silver en Goud dapper in ſwangh gingh, heeftmen evenwel, om de lange gewoonte, den naem van Pecunia behouden: ’t welck als noch gemunt Geld bediet.