is het manna der apotheek, eene zuiverende en ligt purgerende stof, welke eenen geheel anderen oorsprong heeft. Ons medicinale manna toch komt uit het zuiden van Europa, bepaaldelijk uit Kalabrië en Sicilië, en wordt verkregen door verwondingen van de schors van den pluimesch (Fraxinus Ornus L.), die ook wel in Nederland op den vollen grond in onze tuinen voorkomt, maar die alleen in warmer luchtstreken goede manna schijnt op te leveren. De meest gewone wijze van inzameling geschiedt door het maken van dwarsche inhakkingen in de schors van dezen boom, in welke zoo ontstane wonden zich dan het manna uitstort, aan de lucht stolt in eene vormelooze massa en zoo in den handel komt.
Een belangrijk berigt over het winnen van manna op Sicilië gaf stettner, een droogist te Triëst, in de Bot. Zeitung van mohl en schlechtendal (1848, p. 600). In de manna-eschplantaadjes der districten Capare, Cineci en Fabarotta op Sicilië worden, naar zijne beschrijving, de stammen tot manna-oplevering slechts 10 — 12 jaren gebruikt en dan omgehouwen om nieuwe stammen uit den wortel te doen opschieten. In Julij of Augustus, wanneer de boom geen nieuwe bladen meer vormt, maakt men overlangsche sneden in de schors, soms tot 40 toe aan eenen en denzelfden boom; bij droog weder hiermede dagelijks geregeld voortgaande, doch zoo, dat er altoos tusschen twee sneden een smalle streep schors onbeschadigd blijft. Het volgend jaar maakt men de sneden in de tusschenruimten der nu weder geheelde wonden van het vorig jaar. Men krijgt de beste en vetste manna uit de oudere boomen en uit het benedenste deel van den stam. Als de boom te veel in het zaad schiet, wordt de oplevering van manna steeds veel geringer.
Eene derde wijze van verkrijging der medicinale manna is door den steek van een insekt, tettigonia Orni fabr., uit welke zoo ontstane wondjes het manna in kleine korreltjes uitzweet, en daarom manna in lachrymis (tranen) genoemd wordt. Men vindt dat insekt afgebeeld bij brandt en ratzeburg, Medicinische Zoölogie, II, plaat 26, fig. 1 — 4.
5. Op Nieuwholland vindt men manna op Eucalyptus mannifera of den Nieuwhollandschen mannaboom, eenen zeer hoog groeijenden boom met wijd uitgestrekte takken. Volgens sutton (Bot. Zeitung,
