Pagina:Bijdragen tot de geschiedenis der wetenschappen en letteren in Nederland.djvu/91

73

Cornelis Drebbel.

welk huis in den jare 1732 nog aanwezig was. Daar hij rijk, of althans met middelen bedeeld was, kon hij zich vrij overgeven aan die oefeningen en overdenkingen; in welke hij bij uitnemendheid zijn vermaak ſtelde.
Bijzonder behagen ſchepte hij in dat gedeelte der Natuurkunde, hetwelk louter practicaal is, enkel door het paradoxe treft, en een’ ſchijn van wonderbaar vermogen werpt op den perſoon van den uitvinder of vertooner; kunſten, inrigtingen en voorſtellingen, die, hetzij ze de oogen al of niet begoochelen, de verſchijnſelen openbaren, maar de oorzaken verbergen, en bij de Franſchen, onder den naam van Physique amusante, zeer juist onderſcheiden worden van naauwkeurige onderzoekingen, die tot uitbreiding dienen van grondige en nuttige kennis. Bijna al wat aan Drebbel wordt toegeſchreven, is van den eerstgenoemden aard. Hierdoor verklaart zich, naar mijn inzien, misſchien de reden, waarom hij hier te Lande in die dagen geen grooten opgang heeft gemaakt; zulke beſpiegelingen en uitvindingen toch, meer tot vermaak dan tot nut ſtrekkende, ſtrookten weinig met den ernſtigen geest onzer toenmalige landgenooten. Bij de opkomst van ons Gemeenebest, in die

E 5

moei-