In het algemeen zijn de resultaten zoo twijfelachtig, dat de meest bevoegde schrijvers het bestaan van den vermeenden invloed ten eenenmale ontkennen.
Trekken wij nu uit al de medegedeelde feiten de algemeene conclusie, zoo zien wij dat bestuiving en bevruchting niet alleen twee geheel verschillende verschijnselen zijn, maar eveneens ook in hare gevolgen voor het ontstaan van vruchten en kiembare zaden onderling verschillen. Kiembare zaden ontstaan alleen door bevruchting; de ontwikkeling van het vruchtbeginsel en de zaadhulsels, ja soms die der zaadknoppen zelve, en evenzoo het spoedige verwelken der bloemkroon, zijn gevolgen der bestuiving; zij vindt in talrijke gevallen ook dan plaats, wanneer de bestuiving geen bevruchting ten gevolge heeft. Op den vorm, dien de vrucht en de zaadhuid daarbij aannemen, oefent noch de bestuiving, noch de bevruchting eenigen invloed uit.
Nadat wij alzoo in dit hoofdstuk de gevolgen der bestuiving besproken hebben, blijven ons in het volgende de gevolgen der bevruchting ter behandeling over.
VIII
HET ONTSTAAN VAN BASTAARDEN.
Het is algemeen bekend, dat geslachtelijke voortplanting in sommige gevallen, zoowel bij planten als bij dieren, tusschen individuen van verschillende soort of van verschillend ras kan plaats vinden. De produkten van zulk een paring dragen den naam van bastaard. Het onderzoek naar de omstandigheden, waaronder zulk een bastaardvorming plaats kan grijpen, en naar de eigenschappen der bastaarden zelven is uit vele oogpunten hoogst belangrijk te noemen. Vooral daarom, omdat het een van de weinige bronnen van onze kennis omtrent het proces van bevruchting is. Want, gelijk wij in vorige hoofd-
