waer mede hy ’t feyt gedaen hadde, wierde totten elleboge gebrant, en met geſmolten loot al ſoetjens daer op gegoten, de reſt van het lichaem worde met gloeyende tangen genepen, waer in dat geſmolten loot en brandende ſolpher gedaen wierde, als mede ſijne borſt. Ten laeſten wierde hy met vier paerden in veele ſtucken getrocken, diewelcke door de raſernye des volx, al eerſe konden verbrant werden, nae dat het vonniſſe luyde, over al door de Stadt worden geſleept. Alle deſe dingen zijn beeſtlijckheden, diewelcke zijn voortgekomen, door het groote beeſt de ydele Eere, waer door de reuckelooſe, hovaerdige en roemſuchtige Menſchen, haere hoornen opſteken, maer blyven beſchimpt en beſpot met verachtinge en ſchande. Wy ſullen hier laeten de beeſtigheyd van de Hipocriten of geveynſde, diewelcke, gelijck Castor Durantus ſeyt, haere verwe verwiſſelen en veranderen, maeckende ſich vael en bleeck, door ’t roet uyt den ſchoorſteen, en haer aengeſicht mager, alleene door ydele Eere.
Het hoy rontom de horens te hebben, is by de Latijnen een ſpreeckwoort, ’t welck Horatius verhaelt in ’t i boeck in de iv Satyra, daer hy ſeyt: Wijckt verre van hem, want hy heeft hoy in de hoorens. Van Pierio wortet genomen voor een beeld van wreedheyt, diewelcke niet verre van de ydele Eere is afgeſcheyden. Want de Stieren, door de overvloet der weyden vet zijnde, worden oock stout en ongebonden: alſoo worden oock de kinderen des Werelts door den overvloet van weelde, gemack en mogentheyd hovaerdiger en opgeblaſener: en door dit alles, als mede door andere inſichten, ſtellen wy het hoy rontom het hoorn van de ydele Eere: om te vertoonen dat het ſwaere hoorn van hooghmoed, gebracht wort totte lichtigheyd van ’t hoy, tot ydelheyd en tot niet. En dat de hovaerdige en hooge gedachten, die de roemſuchtige in ’t hoofd hebben, ten laeſten verdonckert blyven, door een verachte ſnootheyd: Overmits de gedachten van de roemſuchtige het hoy gelijck zijn, diewelcke wel in de ſinnen een weynigh bloeyen, maer zijn ſtrax vergaen in de dorrigheyd van ’t hoy, ’t welck in een ſchoone weyde opgeworpen zijnde, en bloeyende te nederleyt, doch in korter tijd verdrooght, ſulx dat de bloemkens daer af vallen, gelijck Eſaias aen ’t xl capittel ſeyt: Alle haere Eere is als een bloeme des velds, het hoy is verdort, en de bloeme is afgevallen. Een ontwerp, dat van S. Petrus en van Iacobus in ſijnen eerſten brief is naegevolght: Een nedrigh Broeder roeme in ſijne verhooginge, een rijcke in ſijne vernederinge, want hy ſal als een bloeme des gras vergaen. Want gelijck de Sonne is opgegaen met hette, ſoo is het gras verdrweenen, haer bloeme is afgevallen, en de cierlijckheyt haers aenſiens is vergaen.
De bloedſuygers die aen de ooren hangen, bedieden dat de ydele Eere is als een worm, diewelcke de ziele geſtadigh knaegt en de ſinnen ſuyght, ſulx datſe niet op houd, dan totter dood toe: Want by den Menſchen, hoe wijs dieſelve oock zijn, blijft geſtaedigh, terwijle zy leven, in de gedachten een begeerlijckheyt van Eere. Derhalven ſeyt Plato, dat de begeerlijckheydt van de Eere, het laeſte kleed is, dat de ziele plagh af te leggen. Gelijck Cornelius Tacitus mede ſpreeckt van Peto Thraſea, een verachter van Rijckdommen, en een ſtantvaſtigh en onverſaeght voorſtander van de gerechtigheyd: doch hy ſcheen aen veelen, al te begeerigh nae een hooge naem: want oock aen de kloeckſte Mannen beklijft oock de laeſte genegentheyt, die zy hebben totte begeerte van Eere: die wel ſtilſwijgende inkruypt, maer zy ſlockt ſeer vraetigh op het goed, ’t welck men ter handen neemt, ſulx datmen ’t ſelve niet gewaer wort, gelijck Chryſoſtomus ſeght. Waer over Climacus de ydele Eere een bloedſuyghster noemt, die, ſoo L. Granada in ſijn Predicatie ſeyt, dat deſe heylige Man de gierigheyt, door de barmhertigheyt plagh te overweldigen, de traegheyd door de overdenckinge des doods, en de ydele Eere door ſich ſelden te laeten ſien, door weynigh te ſpreecken, door eenſaemheyt, en door ſtilſwijgentheyt. Middelen, in der waerheyt, die bequaem zijn om deſe bloedſuygſter te ontvluchten, die ſoo krachtelijck aenvalt, en diemen met ſoo grooten ſwarigheyt uyt de gemoederen kan weghdrijven. Van welcke kracht Auguſtinus ſeght: Dat men niet gevoelt wat kracht de Liefde van de Menſchlijcke Eere heeft, ten zy datmen dieſelve t’oorlogh heeft aengeſeyt: Want alſoo het ſeer licht is, geen lof te begeeren, als men dat niet verkrijgen kan, ſoo is ’t nochtans ſwaer, datmen ſich daer in niet ſoude verblijden, alſſe ons wort aengeboden. Maer deſe bloedſuyghſter is ſoo inſlockende, datſe niet wacht tot dat een ander
Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/128
Deze pagina is proefgelezen
106
106
Eere of Roem die ydel is. Vana Gloria.
haer
