Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/247

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
225
225
Italien met haere Provintien en een deel van de Eylanden.

 Een Land waer in de Vrome leeft,
 Een Land waer in de trotse beeft,
 Een Land dat elck ſijn luyſter geeft.

En Virgilius ſich oock verwonderende over haere groote ſchoonheyt, ſeght: Salve magna parens frugum, Saturnia Tellus, Magna virum &c. En Strabo in ſijne Landbeſchrijvinge, als mede Dionyſ. Halicarnas, in ’t begin van ſijne Hiſtorie van Romen, ſprekende van Italien, ſoo vertoonen zy hoe lofwaerdigh dat het ſelve zy, om dat in dit aldergeluckighſte Landſchap de locht ten meeſtendeele ſeer is gematight; waer uyt volght dattet vol lijftocht en ſeer wel te leven is, vol verſcheyden Dieren en Vogelen, ſoo wel tamme als wilde, tot het gebruyck des Menſchen, niet ſo ſeer tot haer nodruft, als wel tot haer luſt en vermaeck.
 De ſterre wort haer boven ’t hoofd geſtelt om reedenen boven geſeyt.
 Zy wort met een rijck en prachtigh kleet gemaelt, om dat men in deſe Provintie veel revieren, ſtaende waeteren en meeren vint, als mede vermaecklijcke fonteynen, aederen of baeden van geſonde waeteren, ſoo wel heete als warme, van verſcheyden krachten, die ſoodanigh uyter natuyre zijn voortgebracht, en dat tot onderhoudinge en herſtellinge van de geſontheyt des Menſchen, als mede tot ſijn vermaeck. Waer van Virgilius in ſijne 2 Georgica ſeyt:
 An mare quod ſupra memorem &c.
Sal ick, ſeght hy, ſpreecken van de Zee, die dit Land boven en beneden beſpoelt? of van ſoo veele ſtaende waeteren? als daer zijn de groote Laer en de Benacus die met een groot gedruys en baeren opſwelt? of ſal ick verhaelen van de haevens, of van de Lucrinſche ſluyſen? of hoe de verſtoorde luchtruchtige golven, by dit werck van Iulia, te rugge ſtorten, en ſoo tot te Tyrreniſche Zee en de Averniſche enghten invloeyt? Daer zijn oock niet alleen tot meerder rijckdom en koſtlickheit verſcheyden kopermijnen, maer oock veelerhande marmor en andere koſtle ſijne ſteenen, gelijck Virgilius mede ſeyt: Hæc eadem argenti rivos &c. als datter oock zijn revieren daer ſilver en goud in is, en aederen van koper en metael.
 De kroone van toorens en muyren, bediet het cieraet en de eedelheyt van de Steden, Landen, Caſteelen en Vlecken, die in deſe uytblinckende en beſondere Provintie zijn, gelijck Virgilius in ſijne Georgica ſeyt: Adde tot egregias urbes &c.
 De Scepter of Spieſſe, die zy in de rechter hand hout, daer door wort beyde regeeringe en heerschappye, die zy heeft boven alle andere Volckeren uytgedruckt, niet alleene door de voortreflijckheyt van haere ongemeene dapperheyt in de Wapenen, maer oock in de geleertheyt: naelaetende veele treflijcke dingen die tot haer lof dienen. En om den leſer niet verdrietigh te zijn: ſal ick alleene ſtellen ’t geene Virgilius in ſijne 2 Georgica ſeyt, Hoc genus acre virum Marſos, &c. dat is, hier uyt dit land is voortgekomen het dappere Mannengeſlacht de Marſii, de Sabelliſche Jeughd, de Liguren die totten arbeyd gewent zijn, de Spiesdragende Volſcen, hier uyt zijn geſproten de Decii, de Marii, de groote Camilli, als mede de Scipiones en die dappre Krijgs Helden, en eyndlijck oock ghy aldergrootſte Cæſar, die als overwinnaer tot aen de uyterſte paelen van Aſien, den ontwapenden Indiaen met u Burghen en vaſte Steden bedwingt.
 De Overvloets Hooren, vol van verſcheyden vruchten, bediet de groote vruchtbaerheyt boven alle d’andere Landen des Werrelts, vindende daer in alle goede hoedanigheden, zijnde bequaem om alles voort te brengen, wat tot het Menſchlijck gebruyck noodigh is, gelijck Virgilius in ’t ſelfde boeck mede ſeyt: Sed neque Medorum &c.
 Zy ſit op een globe of kloot, om te vertoonen dat Italien is een Heerſcherinne en Koninginne van de geheele Werreld, gelijck de oude Romeynen dat klaerlijck hebben beweſen, en gelijck zy als noch meer, als oit, bewijſt, en dat door den opperſten Prieſter, die grooter en hooger is als eenigh perſoon oock magh weſen.

Italien nae de Medaglie mette volgende van Romen door den Heere Zaratino Caſtellini.

EEn Vrouwe met het hoofd vol toorens, ſittende op een kloot, hebbende in de rechter een Spieſſe, en in de ſlincker een Overvloets Hooren, nae de Medaglie van Vespaſianus, aen de voeten van d’eene ſyde ſtaet een Adelaer op een kloot, die van Adolph Occo op d¹ander ſyde in de Medaglie van Veſpaſianus geſtelt is, in ’t Iaer Chriſti 79.
 Deſe beeldeniſſe wort nae de voorgaende uytgeleyt, alleene dat wy den Arent daer by hebben gevoeght, ſtaende op een kloot, om de ſnelligheyt en dapperheyt, waer door Italien met een geſtadige Oorloge de geheele

F f heele