Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/339

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 
317
Maetigheyd. Temperenza.

Temperanza. Maetigheyt.

EEn Vrouwe die in de rechter hand een toom en in d’ander een uyrwerck hout. Ter ſijden ſtaet een Elephant.

Mette toom wortſe in d’eene, en met het uyrwerck in d’ander hand, geſchildert, om de plicht van de Maetigheyt te vertoonen: die daer in beſtaet, datmen de tochten van ’t gemoed, nae den tijd breydle en betoome. Oock wort door den tijd verſtaen, de maete van de beweginge en van de ruſte: Want door de Maetigheyt worden de bewegingen des gemoeds gemeten, die dieſelve, ſoo wel van d’een als d’ander ſijde, bepaelt. Want anders als men de Maetigheyt overtreet, ſoo gaet het even als de vloeden die Dijcken en Dammen overloopen.

De Elephant is van Pierio voor de Maetigheyt geſtelt, om dat hy tot ſeeckere maete van ſpijſe gewent zijnde, zijn gewoonlijcke maniere niet wil overtreden, nemende alleen ſoo veele als hy gewent is. Hier van verhaelt ons Plutarchus een aerdige geſchiedeniſſe, die in Syrien ſoude gebeurt zijn; Dat een knecht van zijnen Meeſter laſt hadde, om een Elephant ſeeckere maete met Rijs of Kooren voor zijn daeghlijxe koſt te geven: maer de knecht gaf den Elephant meeſtendeel alleen een halve maete: Maer op ſeeckere tijd, als de Meeſter daer eens tegenwoordigh was, ſoo gaf hy hem een geheele maete te gelijck, ’t welck de Elephant vermerckende, deelde hy den Rijs in twee gelijcke deelen, en ’t eene laetende leggen, att hy alleene zijne gewoonlijcke maete: waer op de Meeſter terſtont lettende, was hy over zijnen ontrouwen knecht verſtoort, en dat wegen zijne gierigheyt, verwondert zijnde van des Elephants Maetigheyt en temluſt.


Temperanza. Maetigheyt.


EEn ſchoone Ionge Dochter in ſilvere Laecken gekleet, met een goude ſluyer, hebbende voor ’t hulſel op ’t hoofd, een Schildpadde, in de rechter hand een ſilvere toom, en in de ſlincker hand een ovael, waer op twee korfkens gemaelt zijn, met dit opſchrift: Virtus inſtrumentum, de Deughd is het wercktuygh.


Temperanza. Maetigheyt.


EEn Vrouwe van ſchoon opſicht, met lange en blonde hoofdhayren, houdende in de rechter hand een tange met een gloeyend yſer, en in de ſlincker een vat met waeter, alwaer zy ’t yſer in tempert ofte koelt, zijnde gekleet in root fluweel met goude ſtrickjens.


Marzo. Martius. I.


EEn Ionghman met een wreed opſicht, hebbende eenen Helm op ’t hoofd, in taneyt gekleet, dat uyten ſwarten ſiet, met vleugels aen de ſchouders, houdende met groote bevalligheyt in de rechter hand het teycken van Aries of den Ram, geciert rontom met Amandel bloemen, en in de ſlincker een ſchaele met Prunoli, Aſperges en Hoppe.

Wy ſullen de Maenden door Iongelingen afbeelden, om dat wy, willende den tijd afdeelen in uren, dagen, maenden en jaeren, ſullen wy maken dat de uren zijn de kindsheyt, de dagen de Ieugd, de Maenden de Iongelinghschap,

R r 2 gelingh-